Hastalar tarafından merak edilen ve sık sık sorulan sorulardan birisi de “iyi huylu prostat büyümesi” nin (BPH) “prostat kanserine dönüşüp dönüşmeyeceği” veya” kanserleşip kanserleşmeyeceği” sorusudur. Bu iki hastalığın (BPH ve prostat kanseri) bir çok benzerlikleri ve farklılıkları vardır. Bu yazımda bu konularla ilgili sorulan sorulara cevap vereceğim.

İyi huylu prostat büyümesi ve prostat kanserinin benzer yönleri

Her iki hastalık ta orta ve ileri yaş erkeklerde görülür ve yaşla birlikte görülme sıklığı artar.

Her iki hastalıkta da ailesel ilişki vardır

Her iki hastalıkta da çevresel faktörler ve beslenme çok önemlidir.

Bazı hastalıklar her iki durumda da risk faktörüdür (metabolik sendrom şeker hastalığı, yüksek tansiyon, obezite, yüksek kolesterol seviyesi). Ancak şeker hastalarında prostat kanseri daha az görülür.

Hem BPH hem de prostat kanserinin oluşumunda erkeklik hormonu (testosteron) etkilidir.

Hasta şikayetleri kanserin erken dönemlerinde iyi huylu prostat büyümesindeki gibidir, ancak prostat kanseri ilerlemişse hastalarda metastaz (yayılım ) olan yere bağlı olarak şikayetler görülür. Prostat kanseri en çok kemiklere yayıldığı için kemik ağrıları görülür.  BPH hastalığında ise şikayetler daha çok idrar şikayetleri şeklindedir (gece sık idrara çıkma, kesik kesik, damla damla, ince çatal idrar yapma, idrar hissi ile birlikte ani idrar kaçırma şikayetleri gibi).

BPH ve prostat kanserinin geliştiği yerler

BPH, prostatın içinden geçen ve prostatik üretra denen idrar kanalının çevresindeki bezlerden gelişir. Büyüyen bu yapılar zamanla idrar kanalına bası yaparak hastalarda idrar yapma şikayetlerine neden olurlar.

Prostat kanseri ise prostatın dış kısmında prostatı saran ve kapsül denen dış tabakadan, yani zardan gelişir ve dışarı doğru büyüdüğü için idrar kanalına bası yapmaz ve idrar şikayetleri olmaz, ancak ilerleyen dönemlerde kanser hastalarında idrar şikayetleri de başlar.

İyi huylu prostat büyümesi kansere dönüşür mü?

Hayır, iyi huylu prostat büyümesi prostat kanserine dönüşmez. Çünkü her iki hastalığın geliştiği yerler ayrıdır. Her iki hastalık ta ileri yaşlarda gözüktüğünden ilişkiliymiş gibi gözükmelerine rağmen aralarında bir ilişki yoktur. Yaşla birlikte  BPH da sık görüldüğünden her prostat kanserinde ayni zamanda iyi huylu prostat büyümesi de vardır, ama her iyi huylu prostat büyümesinde prostat kanseri olması gerekmez.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Üroloji Uzmanı