Peyronie hastalığı (PH), peniste ereksiyondan sorumlu kavernöz cisimleri saran tunika albuginea denen yapının kalsifikasyonu ile karakterize bir hastalıktır. Hastalık, 40 yaş ve üzeri erkeklerde sık görülür. Peyronie hastalığının tedavisi hastalığın evresine göre değişir. Akut dönemde yani erken evrede ilaç tedavileri denenmektedir. Akut dönem geçtikten sonra eğer iyileşme olmamışsa cerrahi tedavi yapılır. PH’nın cerrahi tedavisinde değişik yöntemler vardır. Bu tedavilerden birisi de penil protez implantasyonudur (penis protezi takılması, protez ameliyatı). Bu makalemde kendi tecrübelerimden de yararlanarak Peyronie hastalığı tedavisinde penis protezi uygulamasından bahsedeceğim.

Peyronie hastalığı nedir?

Peyronie hastalığı, ilk defa 1743 yılında Fransa kralı XV. Louis’nin doktoru  olan Francois Gigot de La Peyronie tarafından tanımlandığı için bu isimle anılmaktadır. Hastalık tunika albugineada plak oluşumu ile kendini gösterir. Her yaşta görülür, en sık 50-60 yaşlarında görülen bir hastalıktır. Klinik olarak eğrilik olan tarafa doğru ereksiyon sırasında penisin eğilmesi en önemli şikayettir (semptom). Hastalığın erken fazında ortaya çıkan ağrı, stabil dönemde kaybolur. Nedeni tam olarak bilinmemektedir, kansere dönüşme riski yoktur.

Peyronie hastalığının tedavi yöntemleri nelerdir?

PH’nın tedavisi hastalığın evresine göre değişir. Akut evre 2-4 hafta bazen 1 yıl kadar sürer. Kronik evrede hastalık belirtileri stabil hale gelmiştir. Bu dönemde ağrı yoktur. Ağrı, penil deformite ve peniste kısalma kronik evrede sabit kalır.

Akut evrede (erken evrede) penise enjeksiyon tedavileri, ağrı kesiciler, ESWT (penise şok dalga tedavisi) gibi tedaviler uygulanmaktadır. Kronik evrede de değişik tedavi seçenekleri vardır. Kalıcı tedavi bu hastalarda cerrahi tedavidir. Cerrahi olarak farklı yöntemler uygulanır. En sık yapılan penil plikasyon ve greft yöntemidir. Eğer hastada erektil disfonksiyon şikayeti de varsa en uygun seçenek penil protez implantasyonudur. Biz uzun zamandır hastalarımıza durumuna uygun tedavileri başarı ile uygulamaktayız.  

PH varsa ne zaman ameliyat gerekir?

PH’nın akut evresi geçtikten sonra cerrahi tedavi yapılır. Her hastada ameliyat gerekmez. PH olan hastalarda şu durumlarda cerrahi tedaviye başvurulmalıdır:

• Ciddi penis eğriliği varsa: İlişkiyi engelleyecek derecede veya partnerde ilişki sırasında ağrı oluyorsa cerrahi gerekir. Ayrıca psikolojik olarak hastaları rahatsız eden penis eğriliği varsa bu durumda da ameliyat gerekir.
• Erektil disfonksiyon varsa: PH hastalığı ile birlikte ED varsa ve tedviye cevap alınamamışsa bu durumda hastalara penis protezi ameliyatı yapılmalıdır.

Peyronie hastalığında ameliyat yöntemleri nelerdir?

PH tedavisi akut evre geçip stabil döneme geçtikten sonra hasta değerlendirilir ve uygun tedavi yapılır. Bu hastalığın cerrahi tedavisinde sıklıkla yapılan ameliyat yöntemleri şunlardır:

• Penil plikasyon ameliyatı
• Greft yöntemi
• Penil protez ameliyatı

Peyronie hastalığında erektil disfonksiyon görülür mü?

PH hastalığı olan erkeklerde ortalama olarak %22-55 oranında değişik derecelerde ereksiyon problemi (sertleşme sorunu) görülür. Bunun değişik nedenleri vardır. Peyronie hastalığında erektil disfonksiyon nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Hastaların yaşı: İleri yaşlarda daha yüksektir
• Birlikte bulunan diğer nedenler: Şeker hastalığı, obezite, hipertansiyon, hiperkolesterolemi gibi hastalıklar varsa; alkol ve sigara kullanımı, hareketsiz bir yaşam varsa bu kişilerde ED daha sık görülür.
• Psikolojik nedenler ve stres faktörü
• Hastalığın yol açtığı penil ağrı
• Ciddi penil deviasyon (penis eğriliği) ve bunun neden olduğu anksiyete durumu

PH olan hastalarda ED sorunu varsa hangi tedavi yöntemleri uygulanır?

Her HP olan kişide mutlaka erektil disfonksiyon (ED) görülmez. Eğer PH olan kişilerde ayni zamanda ED sorunu da varsa bu sorunun da tedavi edilmesi gerekir. PH olanlarda ED tedavisi genel olarak ED tedavisi ile benzerlik gösterir. Peyronie hastalarında ED tedavi ilkelerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

• Yaşam tarzı değişiklikleri
• Altta yatan şeker hastalığı (diabetes mellitus, DM), hiperkolesterolemi gibi nedenlere yönelik tedaviler yapılmalı
• PDE5i grubu ilaçlar
• ESWT tedavisi
• Penil enjeksiyon tedavisi
• Penil vakum uygulanması

Peyronie hastalığında penil protez implantasyonu hangi durumlarda/kime yapılır?

Hehastalığı olan hastalara penil protez takılmaz. Peyronie hastalığının evresi ve hastanın durumuna göre uygun tedavi seçilmelidir. Peyronie hastalığı tedavisinde penil protez takmak için dikkat edilmesi gereken en önemli husus, ereksiyon durumudur. Ereksiyon sorunu hafif-orta derecede ve ilaç tedavisi, ESWT tedavisi gibi yöntemlerle fayda görecek  ise bu yöntemler denenir. Eğer hastada ciddi ereksiyon sorunu varsa ve mevcut tedavilerden olumlu sonuç alınmamışsa bu hastalarda diğer cerrahi teknikleri kullanmaya gerek yoktur. Bu durumda yapılması gereken en uygun, en doğru tedavi penil protez implantasyonu, yani penis protezi takılmasıdır.

Kısaca ifade etmek gerekirse erektil disfonksiyon (sertleşme sorunu) sorunu olan Peyronie hastalarında tercih edilecek tedavi penis protezidir. Protez ameliyatı hastalığın stabil döneminde ve diğer mevcut tedavilerden sonuç alınamadığı durumlarda başvurulacak en son seçenektir.

Peyronie hastalığında peniste eğrilik varsa protez ile düzelir mi?

PH olanlarda sorunlardan biriside penis eğriliğidir. Penis eğriliği penil kurvatür, penil deviasyon olarak ta bilinir. Plağın yerleşimine ve büyüklüğüne göre eğrilik derecesi de farklı derecelerde olabilir. Penis eğriliği sağ ve sol yana aşağı ve yukarı yöne doğru olabilir. Eğer eğrilik ciddi derecede ve hastaların ilişkiye girmelerini engelleyecek boyutta ise cerrahi olarak bu durumun düzeltilmesi gerekir. Cerrahi tedavide başlıca iki yöntem vardır: Plikasyon yöntemi ve greft yöntemi. Plikasyon yönteminin dezavantajı peniste kısalmaya neden olmasıdır. Hastanın durumuna göre uygun tedavi yapılır. Biz hastalarımıza her iki yöntemi de yapmaktayız.

Peyronie hastalığına bağlı peniste eğrilik olan hastalarda eğriliğin protez ile düzelmesi mümkündür. Burada eğriliğin derecesi çok önemlidir. Hafif derecede eğriliği olanlarda protezle eğriliğin düzelmesi daha kolaydır. Ciddi derecede penis eğriliği  varsa penis protezi ile düzeltebilmek için bazı yöntemler vardır. Peyronie hastalarında penis protezi ile eğriliğin düzeltilebilmesi için uygulanan yöntemler şunlardır:

• Elle düzeltme
• İnsizyon yöntemi
• Plikasyon yöntemi
• Yama (greftleme) yöntemi

Peyronie hastalığında hangi tip penis protezi takılır?

Penis protezleri başlıca iki çeşittir: Malleable, veya bükülebilen penis protezleri ve inflateable (şişirilebilen) protezler. Malleable protezler devamlı ereksiyon halinde olan protezlerdir. Bunlar bükülebilen özel materyallerden yapılmıştır. Hastalar istedikleri zaman ilişkiye girebilirler. Şişirilebilen protezler veya üç parçalı protezler, normalde sönük halde dururlar. Hastalar ilişkiye girmek istedikleri zaman ereksiyon oluştururlar ve ilişkiye girerler.

Malleable, yani tek parçalı protezlerin kullanımı kolaydır, arıza riski yoktur. Fiyat olarak daha ucuz protezlerdir. Devamlı ereksiyon halinde olduğundan penis baş kısmında ereksiyon riski vardır. Üç parçalı protezler isteğe bağlı olarak şişirrilir, devamlı ereksiyon halinde kalmazlar. Bu tip protezler daha kullanışlı ve normal ereksiyon durumuna benzer protezlerdir. Üç parçalı protezler biraz komplike yapılardır. Bu nedenle çok yaşlıların ve ellerinde, parmaklarında sorun olanların kullanması zordur. Tek parçalı protezlere göre pahalıdır. Ekonomik ve sosyokültürel olarak uygun hastalara üç parçalı protezleri tercih ediyoruz.

Peyronie hastalığı olan hastalarda her iki tip penil protezi de kullanılabilir. Literatürü incelediğimizde her iki protez ile de olumlu sonuçlar alındığı bildirilmiştir. Biz her iki protezi de uygun hastalarımıza tercih ediyoruz. Hasta memnuniyeti her iki protez tipinde de yüksektir. Hastalarımız genç, protezi kullanmalarında fiziksel bir engel yoksa, ekonomik sıkıntıları yoksa üç parçalı protezleri tercih ediyoruz.

PH ve penil protez sonrası hasta memnuniyeti nasıldır?

Ereksiyon sorunu nedeniyle penis protezi ameliyatı yapılan hastalarda hasta ve partner memnuniyeti oldukça yüksektir. Ortalama olarak penis protezi taktıran hastalarda ve eşlerinde memnuniyet oranı %95-98 kadardır. PH olanlarda penil protez ameliyatı sonrası hasta ve eş memnuniyeti %75-80 oranlarında bildirilmiştir. Bizim hastalarımızda da benzer oranlarda memnuniyet gözlemledik.

PH ve penil protez ameliyatı ile ilgili literatür bilgileri

Literatürde PH hastalarında penis protezi uygulaması ile ilgili çok sayıda klinik çalışma vardır. Bu çalışmaları genel olarak değerlendirdiğimizde şu sonuçlar dikkat çekmektedir:

• Peyronie hastalarında erektil disfonksiyon var ve mevcut tedavilerden cevap alınamıyorsa penil protez takılması en son seçenek olarak düşünülmelidir.
• Penil protez ameliyatı hastalığın stabil evresinde yapılmalıdır.
• Penil protez ile penil eğriliğin düzeltilmesi mümkündür. Bunun için özellikle ciddi eğriliği olan hastalarda bazı yöntemler kullanılır.
• Hasta ve partner memnuniyeti yüksektir.

PH olanlara protez takılması sonucu görülebilecek komplikasyonlar nelerdir?

Penis protezi ameliyatı tecrübeli ellerde yapıldığında başarılı ve komplikasyonları son derece az olan bir ameliyattır. Bunların bir kısmı genel olarak tüm penis protezi ameliyatlarında olabilecek sorunlardır. Nadir de olsa PH hastalarında protez ameliyatı sonrası görülebilecek gözlemledik.komplikasyonlar şunlardır.

• Penis uzunluğunda kısalma
• Protez enfeksiyonu
• Üç parçalı protezlerde mekanik arızalar
• Penis eğriliğinin değişik derecelerde devam etmesi
• Peniste proteze bağlı erozyon
• Protezin kullanımı ile ilgili sorunlar
• Peniste duyu (his) kaybı

Özet olarak: Peyronie hastalığı ile birlikte ereksiyon sorunu da varsa ve mevcut tedavilerden olumlu sonuç alınamamışsa bu durumda penis protezi takılması en son seçenektir. Ameliyat için hastalığın stabil dönemi tercih edilmelidir. Penil protezlerin tek parçalı ve şişirilebilen her iki tipi de bu hastalara takılabilir. Hastanın uygun olması durumunda şişirilebilen protezlerin tercih edilmesi gerekir. Biz de uygun hastalarımıza üç parçalı penis protezini tercih ediyoruz. Protez takılan hastalarda ve eşlerinde memnuniyet oranı oldukça yüksektir. Ameliyata bağlı komplikasyonlar son derece azdır.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Üroloji Uzmanı

İstanbul- TÜRKİYE