Erkekler yaşlandıkça vücutlarında çeşitli değişiklikler ile yaşarlar ve penis de bir istisna değildir. Bu değişiklikler penisin hem fiziksel görünümünü hem de fonksiyonunu etkileyebilir. Yaygın değişiklikler arasında libido ve erektil fonksiyonun azalmasına yol açabilen testosteron seviyelerindeki azalma yer alır. Penisin kendisinde boyut ve şekil değişiklikleri yaşanabilir, genellikle biraz daha kısa ve daha az sert hale gelebilir. Penise kan akışı azalabilir, bu da ereksiyonun sağlanması ve sürdürülmesinde zorluklara katkıda bulunabilir.

Ayrıca penis derisi elastikiyetinin bir kısmını kaybedebilir ve hassasiyet zamanla azalabilir. Bu değişiklikleri anlamak, erkeklerin cinsel sağlıklarını yönetmelerine ve gerektiğinde uygun tıbbi tavsiye almalarına yardımcı olabilir.

Yaşlanmayla birlikte peniste meydana gelen değişiklikler

Erkekler yaşlandıkça peniste hem görünümünü hem de işlevini etkileyen çeşitli değişiklikler meydana gelebilir. İşte önemli değişiklikler:

Büyüklük ve şekil:

• Boyutta Küçülme: Penis dokularındaki elastikiyetin azalması ve kolajen kaybı nedeniyle penis bir miktar kısalıp incelebilir.
• Eğrilik: Bazı erkeklerde penis gövdesinde fibröz plakların oluşması nedeniyle Peyronie hastalığı olarak bilinen bir eğrilik gelişebilir.

Erektil Fonksiyon:

• Erektil Disfonksiyon (ED): Kan akışının azalması ve testosteron seviyelerinin azalması nedeniyle ereksiyonu sağlama veya sürdürmede zorluk daha yaygın hale gelir.
• Ereksiyon Kalitesi: Ereksiyonlar daha az sert ve daha az sıklıkta olabilir.

Duyarlılık:

• Azalan Hassasiyet: Penis hassasiyetinde bir azalma olabilir, bu da cinsel uyarılmayı ve orgazmı daha zor hale getirebilir.

Dış görünüş:

• Cilt Değişiklikleri: Penis derisi elastikiyetini kaybedebilir ve daha kırışık hale gelebilir.
• Renk değişikliği: Cildin daha koyu veya daha açık görünmesiyle birlikte pigmentasyonda değişiklikler meydana gelebilir.

Testosteron Seviyeleri:

• Testosteron Azalması: Düşük testosteron seviyeleri libidonun azalmasına yol açarak cinsel isteği ve performansı etkileyebilir.

Penis Dokusunun Sağlığı:

• Kas Tonunun Kaybı: Penis içindeki düz kas zayıflayabilir, bu da erektil fonksiyonda değişikliklere katkıda bulunabilir.
• Azalan Kan Akışı: Damar değişiklikleri kan akışının azalmasına yol açarak ereksiyona ulaşma ve sürdürme yeteneğini etkileyebilir.

Bu değişiklikleri anlamak, erkeklerin cinsel sağlıkla ilgili endişelerini gidermelerine ve yaşlandıkça cinsel sağlıklarını korumak için uygun tıbbi bakım veya yaşam tarzı düzenlemeleri aramalarına yardımcı olabilir.

Yaşlanmayla peniste oluşan değişikliklerin nedenleri

Erkekler yaşlandıkça doğal fizyolojik süreçler ve yaşlanmanın farklı vücut sistemleri üzerindeki etkileri nedeniyle peniste çeşitli değişiklikler meydana gelebilir. Yaşlanmayla birlikte peniste meydana gelen bazı temel nedenler ve değişiklik türleri şunlardır:

Azalan Kan Akışı:

• Ateroskleroz: Yaşlanma, atardamarların sertleşmesine ve daralmasına, penise giden kan akışının azalmasına ve ereksiyon fonksiyonunun etkilenmesine neden olabilir.
• Azalan Nitrik Oksit Üretimi: Yaşla birlikte vücut, kan damarlarını gevşetmek ve ereksiyonları kolaylaştırmak için gerekli bir molekül olan nitrik oksit molekülünü yaşla birlikte daha az üretir.

Hormonal Değişiklikler:

• Azalan Testosteron Düzeyleri: Testosteron düzeyleri yaşla birlikte düşme eğilimi gösterir, bu da libido azalmasına, erektil disfonksiyona ve penis dokusunda değişikliklere yol açar.

Kas ve Doku Değişiklikleri:

• Düz Kas Kaybı: Penisteki düz kas azalabilir ve bu da ereksiyonun daha az sertleşmesine yol açabilir.
• Kollajendeki Değişiklikler: Yaşlanma, penis dokusundaki kolajeni etkiler, bu da daha az elastikiyet ve sıkılığa neden olabilir.

Sinir Fonksiyonunun Düşüşü:

• Nöropati: Diyabet gibi durumlar sinir hasarına yol açarak penis hissini ve ereksiyon fonksiyonunu etkileyebilir.
• Genel Sinir Dejenerasyonu: Yaşlanma doğal olarak sinir duyarlılığını ve işlevini etkileyebilir.

Peyronie hastalığı:

• Skar Dokusu Oluşumu: Kavisli ve ağrılı ereksiyonlara neden olan bu durum, penis şaftında skar dokusunun birikmesi nedeniyle yaşla birlikte daha sık görülür.

Cilt ve Görünümdeki Değişiklikler:

• İncelen Cilt: Penis derisi yaşla birlikte daha ince ve daha az elastik hale gelebilir.
• Kasık Tüylerinin Azalması: Hormonal değişiklikler kasık kıl yoğunluğunun azalmasına neden olabilir.
• Penis Küçülmesi: Azalan kan akışı, kas atrofisi ve doku değişikliklerinin birleşimi, penis boyutunda hafif bir azalmaya neden olabilir.

İlaçlar ve Sağlık Durumları:

• İlaçlar: Hipertansiyon ve depresyon gibi durumlara yönelik ilaçların ereksiyon fonksiyonunu etkileyen yan etkileri olabilir.
• Kronik Sağlık Durumları: Diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve yaşlı yetişkinlerde yaygın olan diğer kronik durumlar penis sağlığını ve işlevini etkileyebilir.

Yaşam Tarzı Faktörleri:

• Sigara içmek: Sigara içmek damar hasarını hızlandırabilir ve penise giden kan akışını azaltabilir.
• Alkol Tüketimi: Aşırı alkol ereksiyon fonksiyonunu bozabilir.
• Hareketsiz Yaşam Tarzı: Fiziksel aktivite eksikliği genel olarak zayıf damar sağlığına katkıda bulunabilir.

Yaşla birlikte peniste meydana gelen değişikliklerin önlenmesi

Yaşla birlikte peniste meydana gelen tüm değişiklikleri tamamen önlemek mümkün olmasa da, bu değişiklikleri en aza indirmeye veya yönetmeye yardımcı olabilecek, genel penis sağlığını ve işlevini geliştirebilecek çeşitli stratejiler vardır. İşte bazı temel yaklaşımlar:

Sağlıklı yaşam tarzı:

• Düzenli Egzersiz: Düzenli fiziksel aktivitede bulunmak, penise iyi kan akışı için çok önemli olan kardiyovasküler sağlığın korunmasına yardımcı olur.
• Dengeli Beslenme: Meyveler, sebzeler, yağsız proteinler ve tam tahıllar açısından zengin bir beslenme, genel sağlığı destekleyebilir ve kilo kontrolüne yardımcı olabilir, diyabet ve kardiyovasküler hastalık gibi ereksiyon fonksiyonunu etkileyebilecek durumların riskini azaltabilir.

Risk Faktörlerinden Kaçınmak:

• Sigarayı Bırakma: Sigara içmek kan damarlarına zarar verir ve penise giden kan akışını bozarak sertleşme bozukluğuna katkıda bulunur.
• Alkolün Sınırlandırılması: Aşırı alkol tüketimi ED’ye ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Düzenli Tıbbi Kontroller:

• Sağlık Durumlarının Takibi: Düzenli kontroller, penis sağlığını etkileyebilecek hipertansiyon, diyabet ve yüksek kolesterol gibi durumların yönetilmesine yardımcı olabilir.
• Hormon Düzeyleri: Testosteron düzeylerinin izlenmesi ve yönetilmesi libido ve ereksiyon fonksiyonunun korunmasına yardımcı olabilir.

Cinsel Sağlık:

• Düzenli Cinsel Aktivite: Düzenli cinsel aktiviteye veya ereksiyona katılmak, penis dokusu sağlığının ve ereksiyon fonksiyonunun korunmasına yardımcı olabilir.
• Pelvik Taban Egzersizleri: Pelvik taban kaslarını Kegel gibi egzersizlerle güçlendirmek, ereksiyon fonksiyonunu ve idrar kontrolünü iyileştirebilir.

Akıl sağlığı:

• Stres Yönetimi: Kronik stres ve kaygı cinsel performansı olumsuz etkileyebilir, bu nedenle farkındalık, meditasyon ve terapi gibi uygulamalar faydalı olabilir.
• Akıl Sağlığı Sorunlarını Ele Alma: Depresyon, anksiyete veya diğer ruh sağlığı sorunları için yardım istemek genel refahı ve cinsel sağlığı iyileştirebilir.

Tıbbi tedaviler:

• İlaçlar: Erektil disfonksiyon yaşayan erkekler için sildenafil (Viagra), tadalafil (Cialis) ve diğerleri gibi ilaçlar etkili olabilir.
• Hormon Replasman Tedavisi: Testosteronun önemli ölçüde düşük olduğu durumlarda, tıbbi gözetim altında hormon replasman tedavisi bir seçenek olabilir.

Yaşlanma kaçınılmaz olsa da, bu proaktif adımlar penis sağlığının ve fonksiyonunun korunmasına, sonraki yıllarda yaşam kalitesinin ve cinsel sağlığın iyileştirilmesine yardımcı olabilir.

Tedavi

Peniste yaşla birlikte gelişen değişikliklerin tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri, tıbbi tedaviler ve bazen de psikolojik desteğin bir kombinasyonunu içerir. İşte bazı yaygın yaklaşımlar:

Erektil Disfonksiyon (ED):

• İlaçlar: Sildenafil (Viagra), tadalafil (Cialis) ve vardenafil (Levitra) gibi fosfodiesteraz tip 5 (PDE5) inhibitörleri penise giden kan akışını iyileştirmeye ve ereksiyonları kolaylaştırmaya yardımcı olabilir.
• Vakumlu Ereksiyon Cihazları: Bu cihazlar penisin etrafında bir vakum oluşturarak kanın içine çekilmesini ve ereksiyonun oluşmasını sağlar. Daha sonra ereksiyonu sürdürmek için penisin tabanına bir daralma halkası yerleştirilir.
• Penis Enjeksiyonları: Alprostadil gibi ilaçlar, ereksiyon sağlamak için doğrudan penise enjekte edilebilir.
• Penis İmplantları: Şişirilebilir veya yarı sert cerrahi implantlar şiddetli ED için kalıcı bir çözüm sağlayabilir.

Hormonal Değişiklikler:

• Testosteron Replasman Tedavisi (TRT): Testosteron düzeyleri önemli ölçüde düşük olan erkekler için TRT, libidonun yeniden sağlanmasına ve ereksiyon fonksiyonunun iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Bu, enjeksiyonlar, yamalar, jeller veya implantlar yoluyla uygulanabilir.

Peyronie Hastalığı (Penis Eğrisiliği):

• İlaçlar: Ağızdan alınan ilaçlar, enjekte edilebilir kollajenaz (Xiaflex) veya topikal tedaviler plak oluşumunun azaltılmasına ve eğriliğin iyileştirilmesine yardımcı olabilir.
• Cerrahi: Ağır vakalarda plak eksizyonu, greftleme veya penis protezi implantasyonu gibi cerrahi seçenekler gerekli olabilir.

Azalan Hassasiyet ve Diğer İşlevsel Değişiklikler:

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigarayı bırakmak genel damar sağlığını ve penis fonksiyonunu iyileştirebilir.
• Pelvik Taban Egzersizleri: Pelvik taban kaslarını Kegel gibi egzersizlerle güçlendirmek, ereksiyon fonksiyonunu ve boşalma üzerindeki kontrolü geliştirebilir.

Psikolojik destek:

• Terapi: Danışmanlık veya terapi, stres, anksiyete veya depresyon gibi ED’ye katkıda bulunan psikolojik faktörleri ele alabilir.
• Seks Terapisi: Bir seks terapistiyle çalışmak cinsel işlev bozukluğunun giderilmesine, yakınlığın ve cinsel tatminin arttırılmasına yardımcı olabilir.

Genel Sağlık Önlemleri:

• Kronik Durumları Yönetin: Diyabet, hipertansiyon ve yüksek kolesterol gibi durumların kontrol altında tutulması penis sağlığının korunması açısından çok önemlidir.
• Düzenli Kontroller: Rutin tıbbi muayeneler olası sorunların erkenden tespit edilmesine ve yönetilmesine yardımcı olabilir.

Özet

Erkekler yaşlandıkça penis görünüşünü ve işlevini etkileyen çeşitli değişikliklere uğrar. Yaygın değişiklikler arasında boyut ve sıkılıkta azalma, hassasiyette azalma ve cilt elastikiyetinde değişiklikler yer alır. Kan akışının azalması ve testosteron seviyelerinin düşmesi nedeniyle erektil fonksiyon da azalabilir. Bu değişiklikler ereksiyonun sağlanmasında ve sürdürülmesinde zorluklara yol açabilir. Bununla birlikte, yaşam tarzı değişiklikleri, tıbbi tedaviler ve psikolojik destek, bu etkilerin yönetilmesine ve azaltılmasına, penis sağlığının ve cinsel işlevin korunmasına yardımcı olabilir. Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, sigarayı bırakmak ve uygun tedaviler için tıbbi tavsiye almak, yaşa bağlı bu değişikliklerle mücadelede temel stratejilerdir.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Ürolog

İstanbul- TÜRKİYE