İleal loop (ileal kondüit) ve ortotopik ileal neomesane ameliyatları, genellikle mesane kanseri nedeniyle mesanenin alınmasını takiben yapılan cerrahi işlemlerdir. Bu işlemler, idrarın vücuttan çıkması için yeni yollar oluşturur. Bu yazıda, hastaların ne bekleyebileceğini ve ameliyat sonrası bakımını nasıl yönetebileceğini anlamalarına yardımcı olmak için işlemler, faydaları ve olası komplikasyonlar hakkında sıkça sorulan sorulara yanıtlar bulacaksınız.

İleal loop ve yapay mesane ile ilgili sık sorulan sorular

İleal loop ve ince barsaktan yapay mesane (ileal neobladder) ameliyatları, ileri evre mesane kanseri olanlarda sistektomi sonrası sık yapılan ameliyatlardır. Bu ameliyatlarla ilgili sıklıkla merak edilen sorular ve cevapları aşağıda özetlendiği gibidir.

İleal loop ameliyatı nedir?

İleal loop, diğer adıyla ileal kondüit, mesane alındıktan sonra idrarı yönlendirmek için kullanılan bir cerrahi prosedürdür. Küçük bağırsağın (ileum) küçük bir parçası kullanılarak idrarın vücuttan çıkması için bir geçit oluşturulur. İdrar, karına bağlı harici bir torbada toplanır.

Ortoptik ileal neomesane nedir?

Ortoptik ileal neomesane, ileumun bir parçasından yeni bir mesane (neomesane) oluşturularak yapılan bir idrar yeniden yapılandırma türüdür. Bu yeni mesane, üretraya bağlanarak hastaların doğal idrara çıkışa benzer bir şekilde idrar yapmasına olanak tanır.

Bu ameliyatlar neden yapılır?

İleal loop ve ortotopik ileal neomesane ameliyatları genellikle mesane kanseri gibi durumlar nedeniyle mesanenin çıkarıldığı bir işlem olan sistektomiden sonra yapılır. Bu işlemler, idrarın depolanması ve vücuttan atılması için alternatif yollar sağlar.

İleal loop ameliyatı sonrasında idrar nasıl yönetilir?

İleal loop ameliyatından sonra, idrar karın üzerindeki bir stomaya (açıklığa) bağlı harici bir ostomi torbasında toplanır. Torbanın düzenli olarak boşaltılması ve değiştirilmesi gerekir.

Ortoptik ileal neomesane ameliyatı sonrasında idrar nasıl yönetilir?

Ortoptik ileal neomesane ameliyatından sonra, idrar üretra yoluyla atılır. Hastalar, neomesanenin tam olarak boşaltılabilmesi için karın basıncı uygulamak veya aralıklı kendi kendine kateterizasyon gibi teknikler kullanmak zorunda kalabilir.

Her işlemin faydaları ve dezavantajları nelerdir?

• İleal Loop
  • Faydalar: Daha basit bir ameliyat, daha az komplikasyon.
  • Dezavantajlar: Harici torba gereklidir, cilt tahrişi ve enfeksiyon riski olabilir.
• Ortoptik İleal Neomesane
  • Faydalar: Daha doğal idrara çıkış, harici torba yok.
  • Dezavantajlar: Daha karmaşık bir ameliyat, idrar kaçırma ve kendi kendine kateterizasyon ihtimali olabilir.

İleal loop’un olası komplikasyonları nelerdir?

Olası komplikasyonlar arasında stoma çevresinde cilt tahrişi, idrar yolu enfeksiyonları ve harici torbanın düzenli bakımı yer alır.

Ortoptik ileal neomesane’nin olası komplikasyonları nelerdir?

Olası komplikasyonlar arasında idrar kaçırma, neomesanenin tam olarak boşaltılamaması ve aralıklı kateterizasyon ihtiyacı bulunur.

Bu ameliyatlardan sonra iyileşme süreci nasıldır?

İyileşme süreci hastanede yatış, ağrı yönetimi, idrar çıkışını yönetmeyi öğrenme ve normal aktivitelere kademeli dönüşü içerir. Komplikasyonları izlemek ve idrar yönlendirme işleminin düzgün çalıştığından emin olmak için takip bakımına ihtiyaç vardır.

Hangi yaşam tarzı değişiklikleri gerekebilir?

Hastalar, yeni idrar sistemini etkili bir şekilde yönetmek için diyetlerini, sıvı alımlarını ve aktivitelerini ayarlamak zorunda kalabilir. Sağlık sağlayıcılarla düzenli takip, sağlık durumunu izlemek ve sorunları hızla çözmek için önemlidir.

Bu ameliyatlardan sonra iyileşme süresi ne kadardır?

İyileşme genellikle birkaç günden birkaç haftaya kadar süren bir hastanede yatış ve ardından birkaç aylık kademeli iyileşmeyi içerir. Hastalar, yeni idrar yönetim şekline uyum sağlamak zorunda kalabilir ve fizik tedavi veya rehabilitasyona ihtiyaç duyabilir.

Bu Ameliyatlardan Sonra Normal Aktivitelere Dönülebilir mi?

Evet, çoğu hasta iyileşme döneminden sonra iş ve egzersiz dahil olmak üzere normal aktivitelere dönebilir. Ancak, yeni idrar sistemini yönetmeyi öğrenmeleri ve yaşam tarzlarına gerekli ayarlamaları yapmaları gerekecektir.

İleal loop ve ortoptik ileal neomesane ameliyatları sonrasında sertleşme sorunu (erektil disfonksiyon) görülür mü?

Hem ileal loop (ileal kondüit) hem de ortoptik ileal neomesane ameliyatlarından sonra erektil disfonksiyon (ED) görülebilir. Her iki ameliyatta da sinir hasarı, penise kan akışının bozulması ve psikolojik faktörler erektil disfonksiyondan sorumlu olabilir.

Ameliyat sonrası sertleşme sorunu nasıl yönetilir?

Erektil disfonksiyon yönetimi şu şekildedir:

• Farmakolojik Tedaviler:
  • Fosfodiesteraz-5 İnhibitörleri: Sildenafil (Viagra), tadalafil (Cialis) ve vardenafil (Levitra) gibi ilaçlar, penise kan akışını artırarak erektil fonksiyonu iyileştirmeye yardımcı olabilir.
• Mekanik Cihazlar:
  • Vakum Erektil Cihazlar (VED’ler): Bu cihazlar, penisin etrafında bir vakum oluşturarak kanı erektil dokulara çekip bir ereksiyon elde etmeye ve sürdürmeye yardımcı olabilir.
• Cerrahi Seçenekler:
  • Penil İmplantlar: Diğer tedavilere yanıt vermeyen hastalar için cerrahi olarak bir penil implant yerleştirilmesi etkili bir çözüm olabilir.
• Psikolojik Destek:
  • Danışmanlık ve Terapi: Ameliyatın psikolojik etkilerini, vücut imajı değişikliklerini ve cinsel fonksiyonu ele alan danışmanlık yararlı olabilir.
• Pelvik Taban Rehabilitasyonu:
  • Fizik Tedavi: Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için yapılan egzersizler, cinsel fonksiyonu iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Özet

İleal loop ve ortotopik ileal neomesane ameliyatları, mesane alındıktan sonra yaygın olarak kullanılan idrar yönlendirme teknikleridir. İleal loop, idrarın karın üzerinden bir stoma yoluyla çıkmasını sağlarken, neomesane daha doğal bir idrara çıkışı sağlar. Bu yazımda her iki ameliyatla ilgili hastalara faydalı olabilecek soruları cevaplamaya çalıştım.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK
Ürolog
İstanbul- TÜRKİYE