Li-ESWT (low intensity shock wave therapy), ereksiyon sorrunu olan hastaların tedavisinde 10 yılı aşkın kullanılmaktadır. Non invaziv bir tedavi yöntemidir. Uygun hastalara uygulandığunda %60-80 başarılı sonuçlar elde edildiği bildirilmiştir. Hafif ve orta derecede erektil disfonksiyonu (ED, sertleşme sorunu, ereksiyon sorunu) olan hastalarda daha etkilidir.
Biz de uygun hastalarımıza uzun süredir ESWT tedavisi uygulamaktayız. Bu makalemde ESWT’nin erektil disfonksiyon tedavisinde kullanımı ile ilgili soruları literatür ve kendi tecrübelerim eşliğinde cevaplamaya çalışacağım.

Li-ESWT ile ED tedavisi: Sıklıkla sorulan sorular ve cevapları

Ereksiyon sorunu ne demektir?

Erektil disfonsiyon (ED, ereksiyon sorunu, sertleşme sorunu, iktidarsızlık), normal bir ilişki için yeterli ereksiyonun oluşmaması veya cinsel ilişki sırasında ereksiyonun devam ettirilememesi demektir. Yaşla birlikte erektil fonksiyonlarda azalma görülür. Şeker hastalığı, obezite, kolesterol yüksekliği, tansiyon yüksekliği (hipertansiyon) gibi bazı sistemik hastalıklarda sertleşme sorunu sık görülür.

ESWT/Li-ESWT ne demektir?

Li-ESWT (Low intensity shock wave therapy, düşük yoğunluklu şok dalga tedavisi), ereksiyon sorunu yaşayan hastalarda penisin değişik bölgelerine özel bir başlık ile düşük yoğunluklu şok dalgaları uygulanması işlemidir. Bu amaçla geliştirilmiş özel cihazlar vardır.

ESWT bilimsel bir tedavi yöntemi midir?

ESWT tedavisi bilimsel bir tedavi yöntemidir. Bu konu ile ilgili çok sayıda uluslararası dergilerde yayınlanmış laboratuvar ve klinik çalışmalar vardır. Avrupa ve Amerika Üroloji dernekleri (EAU, AUA) tarafından tedavi protokollerine girmiş bir yöntemdir. Uygun hasta seçimi başarıda önemlidir.

ESWT nasıl uygulanır?

Hasta sırt üstü yatar pozisyonda iken penisin kök ve gövde kısımlarına özel bir başlık ile düşük yoğunluklu şok dalgaları verilir. Her iki penis kök kısmına ve penisin gövde kısmına ortalama 5 bilgeye 300 atış şeklinde yapılmaktadır. Uygulama sıklığı değişiktir. Genellikle haftada bir kez veya iki kez olacak şekilde uygulanır.

Evde/kendi kendine ESWT uygulaması mümkün mü?

Son zamanlarda ESWT cihazının evde kullanılabilir, küçük, mobil formları da geliştirilmiştir. Ancak bu işlem tıbbi bir uygulamadır ve doktor tarafından yapılması daha sağlıklı sonuçlar verir.

ESWT hangi durumlarda/kimlere yapılmaz?

ESWT, güvenli ve ciddi uygulama sınırlamaları olan bir işlem değildir. Bu işlem yapılacak hastalarda denel bir genital muayene yapılmalı ve engel olan durumlar varsa yapılmamalıdır. Şu durumlarda ESWT yapılmamalıdır:
• Uygulama alanında (penis, genital bölge) açıkta yara varsa
• Penil protez varsa

ESWT komplikasyonları nelerdir?

Her işlemin az da olsa bazı komplikasyonları vardır. ESWT yan etkileri, komplikasyonları minimal olan bir tedavi yöntemidir. Bu nedenle ereksiyon sorunu tedavisinde “invaziv olamayan” tedavi yöntemleri olarak bilinir. ESWT yapılan hastalarda çok seyrek olarak görülen sorunlar şunlardır:
• Çok hafif ağrı, karıncalanma hissi
• Ciltte morarma, kızarma

ESWT tedavisi ağrılı mıdır?

ESWT tedavisi ağrılı bir işlem değildir. Hastalar uygulama sırasında ağrı hissetmezler. Uygulama için her hangi bir anesteziye gerek yoktur. Hastalara lokal anestezi yapılmasına gerek yoktur. Ağrı kesici ilaç vermeye gerek yoktur. Kısaca ESWT ağrısız bir işlemdir.

ESWT kaç seans uygulanır?

ESWT uygulaması için değişik prootokoller vardır. Genellikle yapılan haftada 2 kez uygulama şeklindedir. En az 6 seans uygulanmaktadır. 12 seansa kadar da çıkılabilmektedir. Her bir seans ortalama 10-15 dakika kadar sürmektedir.

ESWT tedavisini kimler yapmalı?

ESWT uygulanacak hastalar mutlaka konusunda uzman bir Ürolog tarafından değerlendirilmelidir. Ereksiyon sorunu olan her hastaya uygulanabilir, ama her hastadan sonuç alınmaz. Bu bakımdan doğru endikasyon çok önemlidir. ESWT tedavisinin en etkili olduğu tedavi hafif-orta derecede ereksiyon problemleri olan hasta grubudur. Ciddi erektil disfonksiyonu olanlarda etkili değildir veya son derece azdır.

ESWT tedavisi öncesi muayene ve tetkik gerekli mi?

ESWT tedavisi, erektil disfonksiyon tedavisidir. Bu bakımdan bu hastalardan erektil disfonksiyon nedenine yönelik tetkikler istenmeli, sorunlar varsa onlara yönelik tedaviler de yapılmalıdır. Bu nedenle bu grup hastaların mutlaka bir Ürolog tarafından değerlendirilmesi ve işlemin de Ürolog tarafından yapılması en doğru olanıdır.

ESWT’nin etkinliğini artırmak için neler yapılmalı?

ESWT tedavisi, ereksiyon sorununda tek başına etkili, mucizevi bir tedavi yöntemi değildir. Hafif-orta erksiyon sorunu olanlarda etkilidir. Bir tür destek tedavisidir. Bu hastalara ESWT’den daha fazla fayda elde etmeleri için şu hususlara dikkat edilmelidir:
• Sağlıklı, dengeli beslenme
• Stresten uzak bir yaşam
• Düzenli bir egzersizi programı, hareketli bir yaşam
• Alkol ve sigara kullanılıyorsa bırakılması
• Obez hastaların ideal kilolarına gelmeleri
• Kolesterol yüksekse normale gelmeli
• Tansiyon sorunu olanların mutlaka tedavi görmeleri
• Testosteron hormonu düşükse (hipogonadizm) tedavi edilmeli

ESWT etkinliği/başarı oranı ne kadardır?

Şok dalga tedavisinin etkinliği her hastada ayni değildir. Hastadan hastaya etkinliği farklı olabilir. Eğer doğru endikasyon konmamışsa hiçbir etki elde edilemez.
Literatürde uygun hastalara ESWT yapıldığında başarı oranı ortalama %70-80 oranındadır.

ESWT nasıl etki gösterir?

ESWT tedavisinin moleküler seviyede nasıl etki ettiğini gösteren deneysel çalışmalar vardır. ESWT tedavisi peniste şu değişiklikleri yaparak etkili olur:
Neovaskülarizasyonu artırır (peniste yeni damar oluşumu gerşçekklelir)
Endotel hücrelerinde farklılaşma ve çoğalma gerçekleşir
Peniste nitrik oksit yapımını (NO) artırır. (NO: ereksiyonda rol alan önemli bir moleküldür).
• Serbest radikal oluşumunu (oksidatif stres) azaltır
• Doku rejenerasyonunu sağlar
• Kök hücre aktivasyonu
• Fibrozisi önler
• İnflamasyonu azaltır
• Penil vasküler endotelyal growth faktör (VEGF) salınımını artırır
• Apoptozisi önler
• Aksonal regenerasyonu sağlar (sinir hasarını önler, iyileştirir)

ESWT tedavisi etkisini ne zaman gösterir

ESWT tedavisinin etkisinin başlaması her hastada ayni değildir. Maksimum etki hastadan hastaya değişir. Hastanın yaşı, yaşam tarzı, obez veya fit oluşu, tansiyon durumu ve erektil disfonksiyonun derecesi bu konuda çok önemlidir. Genellikle etki birkaç haftada başlar. Ancak maksimum bir fayda elde edebilmek için birkaç ay gerekebilir.

ESWT etkisi kalıcı mıdır?

Bu konuda yanlış inanışlardan birisi de ESWT tedavisinin “kalıcı bir tedavi” olduğu düşüncesidir. Bu yanlıştır. Hiçbir tedavinin etkinliği kalıcı değildir. Uygun hastalarda bu tedavi yöntemi etkilidir. Bu etkinlik kombine tedaviler ve yaşam tarzı değişiklikleri ile artırılabilir. Zaman içinde ESWT tedavisinin tekrarlanması gerekir.

ESWT penis büyüklüğünü etkiler mi?

Şok dalga tedavisi penis büyüklüğünü artırmak amacıyla yapılan bir tedavi yöntemi değildir. Bilimsel çalışmalarda ESWT uygulaması ile penis iç yapısında yenilenme ve değişiklikler olduğu, yeni damar yapımının arttığı ve bunun sonucu penis kalınlığının arttığı bildirilmiştir. Bu değişiklikler makroskopik olarak penis çapında gözle görülür ve ciddi bir değişiklik oluşturmamaktadır. Bu bakımdan ESWT tedavisini “penis büyütme ameliyatı” veya tedavisi bigi düşünmek doğru değildir. Eğer hastalar penis boyutu ile ilgili sorunlara sahipse bunun için daha özel cerrahi uygulamalar yapılmalıdır.

Penis kalınlaştırma/büyütme ameliyatı olanlara ESWT yapılır mı?

Bu konuda yapılmış literatürde her hangi bir çalışma yoktur. Penis uzatma ameliyatlarında penisin asıcı bağı kısmen kesilir ve gerekli durumlarda pubik bölgedeki yağlar alınır. Penis gövdesi ile ilgili bir işlem yapılmadığından penis uzatma ameliyatlarında gerekli durumlarda ESWT uygulanmasında bir engel yoktur. Penis kalınlaştırma işleminde penisin gövde kısmına yağ eklendiğinden ESWT uygulaması belki yağların bütünlüğünü bozabilir. Bu nedenle penis kalınlaştırma ameliyatı yapılan kişilerde ESWT uygulanacaksa bu durum göz önünde bulundurulmalıdır.

Daha sonraki dönemlerde ESWT tekrarlanabilir mi?

ESWT daha sonraki dönemlerde tekrarlanabilir. Bazı çalışmalarda etkinliğin 2-3 yıl sürebildiği bildirilmiştir. Bu tedavi ömür boyu etkinliği olan bir uygulama değildir. Doktor hastanın durumuna göre sonraki dönemlerde seansları tekrarlayabilir. Bunun için kesin bir süre yoktur. ESWT uygulamasının olumsuz etkileri olmadığından belli sürelerle seanslar tekrarlanabilir.

Testosteron eksikliği ve ESWT tedavisi

Erektil disfonksiyon tedavisinde testosteron eksikliği olan hastalarda (hipogonadizm) ESWT’nin etkinliği ile ilgili bir çalışma yoktur. Testosteron ereksiyon ve libido üzerinde önemli etkileri olan bir hormondur. Bu nedenle ESWT tedavisi uygulanacak ereksiyon sorunu olan hastalarda önceden testosteron seviyesi bakılmalı ve eksikse tedavi yapılmalıdır. Biz hastalarımızdan ESWT öncesi mutlaka testosteron seviyesini görüyoruz ve eksikse mutlaka tedavi ediyoruz.

Şeker hastalarında ESWT kullanımı

ESWT tedavisinin şeker hastalığına bağle ereksiyon sorunu tedavisinde kullanımı ile ilgili literatürde çok çalışma vardır. Bu çalışmalarda ESWT’nin şeker hastalarında etkili olduğu bildirilmiştir. Bu etki ayni zamanda PDE5i grubu ilaçlara cevap vermeyenlerde de görülmüştür. Ancak uzun süreli ve iyi kontrol edilememiş ve ciddi derecede arteriyel yetmezliği olan hastalarda penil protez takılması en etkili tedavidir.

Tansiyon yüksekliği ve ESWT kullanımı

Tansiyon yüksekliği (hepertansiyon) ereksiyon sorununa neden olan önemli hastalıklardan birisidir. ESWT tedavisinin hipertansiyonu olan hastalarda erektil disfonksiyon tedavisinde etkili olduğuna dair deneysel ve klinik çalışmalar vardır. Hipertansiyona bağlı hafif-orta derecede erektil disfonksiyon tedavisinde ESWT etkili ve güvenilir bir tedavi yöntemidir. Biz de bu hastalarımıza ESWT uygulamasını yapıyoruz. Ayni zamanda hipertansiyonun kontrolü de çok önemlidir.

Obez hastalarda ESWT kullanımı

Obezite (şişmanlık) ereksiyon sorununa neden olan hastalıklardan birisidir. Obezitede peniste obez hastalarda aşağıdaki durumlara bağlı olarak erektildisfonksiyon gelişir:
Penis düz kaslarında atrofi (gerileme)
• Penis kılcal damarlarında (endotel hücre) hasar
• Peniste yağ hücre birikimi
• Serbest radikal (oksidatif stres) artışı
• NO yapımında bozukluk
Hem insan hem de laboratuvar çalışmalarında ESWT tedavisinin obez hastalardaki ereksiyon sorunu tedavisinde olumlu sonuçlar verdiği bildirilmiştir. Biz de ciddi ereksiyon sorunu olmayan obez hastalarda ESWT tedavisi ile başarılı sonuçlar elde ettik. Esas sorun tabiki obezitenin tedavisidir. Hastalarımıza bu konuda mutlaka bilgi veriyoruz.

Polikistik böbrek hastalarında ESWT kullanımı

Polikistik böbrek hastalığı, hipertansiyona neden olan ailesel bir hastalıktır. Bu hastalarda tansiyon yüksekliğine bağlı olarak erektil disfonksiyon görülmektedir. Polikistik hastalarda ESWT kullanımı ile ilgili literatürde bir çalışma yoktur. Bizim bu grup hastalarımızda ESWT tedavisi sonucu olumlu sonuçlarımız vardır.

Sigara ve alkol kullanımı ve ESWT

Sigara erektil disfonksiyona neden olan önemli etkenlerden birisidir. Sigara içmeye bağlı ED şikayeti olan hastaların da dahil olduğu 425 hastayı içeren bir çalışmada ESWT’nin etkili bir tedavi olarak bulunmuştur. Bizim hastalarımızda da özellikle genç yaş grubunda ESWT’in etkili olduğunu gördük. Bu hastalara ayni zamanda sigarayı bırakmaları da önerilmelidir.

ESWT ile PDE5i grubu ilaçlar ayni anda kullanılır mı?

PDE5i grubu ilaçlar ED tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bazı hastaların bu ilaçlara cevap vermediği bilinmektedir. ESWT tedavisi ile PDE5i grubu ilaçlara cevap vermeyenlerin de düzeldiğini gösteren çalışmalar vardır. Ayni şekilde PDE5i grubu ilaçlar ile ESWT kombinasyonunun daha etkili olduğu gösterilmiştir. Biz de hastalarımıza bu kombinasyon tedavisini uyguluyoruz ve sonuçlarımız daha olumludur.

ESWT hastalarına penil enjeksiyon yapılır mı?

Penil enjeksiyon ED sorunu olan hastalarda yaptığımız tedavi yöntemlerinden birisidir. ESWT uygulanan hastalara ayni zamanda penise enjeksiyon tedavisi uygulamasında her hangi bir sakınca yoktur. Ayni anda yapılmaması daha iyi olur. Bu şekilde hematom oluşması engellenmiş olur.

ESWT ile birlikte takviye /vitamin tedavisi etkili mi?

Vitaminlerin ereksiyon mekanizmasında önemli rolü vardır. Özellikle B12, D vitamini, K2 vitamini gibi vitaminler ereksiyon için önemlidir. Vitaminler destek amacıyla kullanılır. ESWT tedavisi uygulanan hastalarda birlikte vitamin alınmasında bir sakınca yoktur. Aksine daha da etkili olabilir.

PDE5i grubu ilaçlara cevap yoksa ESWT etkili olur mu?

Literatürde PDE5i grubu ilaçlara iyi cevap vermeyen erektil disfonksiyonu olan hastaların ESWT ile başarılı bir şekilde tedavi edildiğine dair bilgiler vardır. Ağızdan alınan bu ilaçlardan fayda görmeyen hastalara ESWT tedavisini öneriyoruz. Bu hastalarda PDE5i grubu ilaçlara cevapsızlığın nedeni araştırılmalı ve bu durum tedavi edilmelidir.

Vakum cihazı ile ESWT birlikte kullanılabilir mi?

Vakum uygulaması, ereksiyon tedavisinde kullandığımız tedavi yöntemlerinden birisidir. EWST uygulamasının vakum tedavisi üzerine bir olumsuz etkisi yoktur. Literatürde PDE5i grubu ilaçlara cevap vermeyen hastaların ESWT ve birlikte vakum uygulamasına daha iyi cevap verdikleri bildirilmiştir.

PRP ve ESWT ayni anda kullanılabilir mi?

PRP (platelet rich plasma), bir çok alanda olduğu gibi erektil disfonksiyon tedavisinde de denenmektedir. Henüz deneysel aşamadadır. ESWT ve PRP tedavisi ayni anda verilebilmektedir. Herhangi bir kontrendikasyon yoktur.

Kök hücre tedavisi ve ESWT birlikte kullanılabilir mi?

Ereksiyon problemi yaşayan hastaların tedavisinde kök hücre uygulaması ile ilgili çok sayıda çalışma vardır. İnsan çalışmalarından elde edilen sonuçlar yüz güldürücüdür. ESWT ile birlikte penise kök hücre verildiğinde kök hücre tedavisinin etkinliğinin daha fazla olacağı bildirilmiştir.

Şeker hastalığına bağlı penis hasarı ESWT ile düzelir mi?

Şeker hastalığı (DM, diabetes mellitus), ereksiyon bozukluğunun önemli nedenlerindendir. Şeker hastalığı ve ED sorunu olan hastalarda SEWT tedavisi literatürde önerilmektedir. Biz de bu grup hastalarımıza ayni tedaviyi yapıyoruz. Uygun ve şeker hastalığına bağlı ciddi kopmlikasyonların gelişmediği hafif-orta vakalarda sonuçlar daha iyidir.

Venöz yetmezlik tedavisinde ESWT etkili mi?

Ciddi venöz yetmezlik durumlarında ESWT etkili olmayabilir. Bu konu ile ilgili bilimsel çalışmalar yoktur. Kendi hastalarımızdan hafif-orta derecede ED şikayeti olanlara ESWT ve PDE5i kombinasyonu ile düzelme olduğunu gözlemledik. Literatürde derin ven ligasyonu sonrası ESWT uygulanan hastalarda sonuçların daha iyi olduğuna dair bilgiler vardır.

Peyronie hastalığına bağlı ED varsa ESWT etili mi?

Peyronie hastalığı, tunika albugineada fibrotik plak oluşumu ve ereksiyon sırasında peniste eğilme ile karakterize bir hastalıktır. İleri dönemlerde bu plakların yaygınlığına göre hastalarda ereksiyon sorunları görülebilir. ESWT tedavisi bu hastalığa bağlı ED tedavisinde etkili olmaktadır.

Priapizm hastalarında ESWT kullanılır mı?

Priapizm, penisin uzun süreli ve ağrılı istem dışı ereksiyonudur. Zamanında etkin bir tedavi yapılmazsa peniste kalıcı hasar ve ED ile sonuçlanır. Acil bir durumdur. Tedavisi acil olarak ereksiyonun cerrahi işlemle sonlandırılmasıdır. Priapizm hastalarında ameliyattan 4 hafta sonra ESWT uygulanan vakalarda ereksiyonda ciddi düzelmeler olduğu bildirilmiştir. ESWT, muhtemelen bu etkisini iskemiye bağlı doku hasarını önleyerek yapmaktadır. Bu bakımdan priapizm hastalarına uygun vakalarda geç dönemde ESWT tedavisini öneriyoruz.

Yaşlı hastalarda ESWT etkili mi?

Literatürde ESWT’nin yaşlı erkeklerde kullanımına dair fazla bilgi yoktur. Bizim deneyimlerimize göre uygun seçilen ve ciddi sistemik sorunları olmayan kişilerde ESWT etkili bir tedavidir. Ancak yaşlılarda etkinlik daha geç başlamakta ve daha az olmaktadır.

Penil rehabilitasyonda ESWT kullanımının yeri var mı?

Prostat kanseri, mesane kanseri rektum kanseri nedeniyle radikal cerrahi geçiren hastalarda ereksiyondan sorumlu sinir ve damarsal yapılar zarar görebilir ve sonunda ereksiyon sorunları görülür. Penil rehabilitasyondan amaç, bu işlemler sırasında oluşan hasara bağlı gelişecek penil işlev kaybını önlemektir. Bu amaçla değişik yöntemler vardır. Bunlardan birisi de ESWT yöntemidir. Özellikle sinir koruyucu radikal prostatektomi ameliyatlarında sonra yapıyoruz. Son yayınlarda ameliyattan 2 hafta önceden uygulanan ESWT uygulamaları ile daha iyi sonuçlar elde edildiği bildirilmiştir.

Radikal prostatektomi ameliyatı sonrası ESWT kullanımı etkili mi?

Sinir koruyucu radikal prostat ameliyatı (açık, laparoskopik, robotik) sonrası erkeklerde erektil disfonksiyon görülür. Bu hastalarda ameliyat sonrası ereksiyonun devamını sağlamak amcıyla değişik tedavi yöntemleri uygulanır. Bunlardan birisi de penise ESWT uygulamasıdır. ESWT’nin bu hastalarda kullanıldığı ve olumlu sonuçlar alındığına dair klinik ve hayvan çalışmaları vardır. Biz de hastalarımıza penil rehabilitasyon amaçlı bu tedaviyi yapıyoruz. Sonuçlar hastaların yaşı, ameliyat öncesi ereksiyon durumu, başka hastalıkların varlığı, sinirin tek veya iki taraflı korunması gibi bir çok faktörle ilişkilidir. ESWT ile birlikte kombine tedaviler yapılırsa sonuçlar daha iiyi olmaktadır.

Radikal prostatektomi öncesi ESWT etkili mi?

Radikal prosstatektomi hastalarında penil rehabilitasyon amacıyla ESWT uygulaması genellikle ameliyat sonrası yapılmaktadır. Son yapılan çalışmalarda radikal prostatektomi ameliyatından 2 hafta önce ESWT başlanan ve ameliyat sonrası da devam edilen hastalarda sonuçların daha başarılı olduğu bildirilmiştir. Biz de hastalarımıza bu tedaviyi öneriyoruz.

Radikal sistektomi hastalarında ESWT etkili mi?

Mesane kanseri olan hastalarda uygun vakalarda sinir koruyucu radikal sistektomi yapılmaktadır. Bu hastalarda da ameliyat sonrası erektil disfonksiyon gelişebilmektedir. Ameliyat sonraı bu hastalara uygulanan penil ESWT ile %16 oranında ereksiyonda iyileşme olduğu bildirilmiştir. Biz de uygun hastalarımıza ESWT tedavisi yapmaktayız.

ESWT tedavisi spermleri ve testisleri etkiler mi?

ESWT, direk olarak penise uygulanır. Testislere yapılmadığından spermler üzerinde olumlu veya olumsuz her hangi bir etkisi yoktur.

ESWT tedavisi erken boşalma üzerine etkili midir?

ESWT tedavisinin erken boşalma üzerine etkinliğine dair tıp literatüründe her hangi bir bilimsel çalışma yoktur. ESWT uygulaması direk olarak ejakülasyonla ilgili bir tedavi yöntemi değildir.

Metabolik sendroma bağlı ereksiyon sorunu tedavisinde ESWT etkili mi?

Metabolik sendrom tek başına bir hastalık değil, birden fazla klinik durumun birlikte olduğu bir olgudur. Hipertansiyon, obezite (artmış bel çevresi), kan şekeri yüksekliği, trigliserit yüksekliği, HDL kolesterol düşüklüğü metabolik sendrom tanısı koymada kullanılan parametrelerdir. Bunlardan en az 3 tanesi mevcutsa bu kişide metabolik sendrom var demektir. Erektil disfonksiyon bu parametlereden her birisiyle ilişkilidir. Bunlardan birisinin varlığı dahi ereksiyonu olumsuz etkiler. Bu parametrelerden her birisi ile ilgili çalışmalarda ESWT ‘nin etkili olduğu bildirilmiştir. Etkinlik ereksiyon bozukluğunun derecesi ile ilişkilidir.

Psikolojik erektil disfonksiyon tedavisinde ESWT etkili mi?

Psikolojik ereksiyon sorunu olan hastalarda ESWT kullanımına dair literatürde birli yoktur. Bu konuda bir şey söyleyebilmek için iyi planlanmış çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu hastalarda en etkili tedavi nedenin ortadan kaldırılmasıdır. ESWT invaziv olmayan bir tedavi yöntemi olduğu için uygun psikolojik ereksiyon sorunu olan hastalarda faydalı olabilir diye düşünmekteyim.

Böbrek yetmezliği, diyaliz hastaları ve böbreknakli yapılan hastalarındaki ED tedavisinde ESWT etkili mi?

Kronik böbrek yetmezliği, böbrek yetmezliği nedeniyle diyalize giren hastalar ve böbrek nakli yapılan hastalarda değişik mekanizmalarla erektil disfonksiyon gelişir. Bu hastaların durumuna uygun tedavi yapılmalıdır. Bu hastalıklarda ESWT kullanımı ile ilgili literatürde bir çalışma yoktur. Uygun hafif ve orta derecede ED şikayeti olan hastalarda ESWT yapılabilir.

Kalp damar hastalıklarına bağlı ED hastalarında ESWT etkili mi?

Kardiyovasküler hastalıklar erektil fonksiyonları olumsuz etkiler. Kalp damar hastalıkları erektil disfonksiyonun habercisi olabilir. Veya erektil fonksiyon sorunu olan hastalarda kalp damar hastalıkları bulunabilir. Kardiyovasküler sistem sorunları nedeniyle erektil disfonksiyonu olan hastalarda uygun vakalarda ESWT tedavisi etkilidir. Ciddi derecede arteriyel yetmezlik olan hastalarda en son seçenek penil protez takmaktır.

Antidepresan ilaçlara bağlı ereksiyon sorunu tedavisinde ESWT etkili mi?

Antidepresanlar değişik derecelerde erektil disfonksiyona neden olurlar. Antidepresan kullanımına bağlı gelişen erektil disfonksiyon vakalarında ESWT’nin etkinliğine dair lieratürde bir çalışma yoktur. Bazı antidepresan ilaçlar etkilerini penil nitrik oksit salınımı azaltarak gösterirler. ESWT etkisini penil NO’yu artırarak yaptığından bu hastalarda da etkili olabilir diye düşünmekteyim. Kesin tedavi için bu grup ilaçların bırakılması veya alternatif ilaçların başlanması en doğru yaklaşımdır.

Kan sulandırıcı (antikoagülan) ilaç alan hastalarda penil ESWT kullanılır mı?

Erektil disfonksiyon nedeniyle penise ESWT uygulanan 138 hastanın alındığı 2 klinik çalışmada kan sulandırıcıların etkisi araştırılmıştır. Araştırmanın sonucunda kan sulandırıcı kullanan hastalarda peniste ESWT uygulamasına bağlı olarak her hangi bir komplikasyon gelişmediği bildirilmiştir. Bizim sınırlı sayıdaki hastalarımızda biz de her hangi bir komplikasyon görmedik. Sonuç olarak, sulandırıcı kullanan hastalarda penil ESWT uygulamasının güvenli olduğunu söyleyebiliriz.

Kullanılan markalara göre ESWT’nin etkinliği değişir mi?

Kullanılan ESWT markalarının enerji kaynaklarına göre değişik çalışma prensipleri vardır. Bunlar başlıca electromagnetic, electrohydraulic ve piezoelectric enerji kaynaklıdırlar. ED, Peyronie ve penil rehabilitasyon amacıyla bu cihazların hepsi de kullanılmış ve etkili sonuçlar elde edilmiştir. Kullanılan doz ve protokollerde değişiklikler olabilmektedir.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK
Üroloji Uzmanı
İstanbul- TÜRKİYE