Erkeklere yönelik HPV (Human Papillomavirus) aşısı, HPV enfeksiyonlarının neden olduğu çeşitli sağlık komplikasyonlarına karşı önemli bir koruyucu önlemdir. HPV, erkeklerde genital siğillere, penis kanserine, anal kansere ve orofaringeal kansere yol açabilen yaygın cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Aşı, bağışıklık sistemini HPV’ye karşı antikor üretmesi için uyararak çalışır, böylece virüsün belirli türleriyle enfeksiyonu önler.
Öncelikle kadınlarda rahim ağzı kanserine karşı korunmak amacıyla tanıtılan HPV aşısının, erkeklerde de HPV ile ilişkili hastalıkların önlenmesinde oldukça etkili olduğu ortaya çıktı. Erkekler aşıyı alarak HPV’ye ve buna bağlı sağlık sorunlarına yakalanma risklerini önemli ölçüde azaltabilir. Genellikle ergenlik döneminden 20’li yaşların ortalarına kadar olan erkekler için tavsiye edilir, ancak daha ileri yaş grupları da aşıdan yararlanabilir.
Erkeklerde HPV aşısı bireyleri korumanın yanı sıra sürü bağışıklığına da katkıda bulunarak popülasyondaki HPV’nin genel prevalansını azaltır ve dolaylı olarak aşıyı almamış olanları da korur.
Genel olarak, erkeklere yönelik HPV aşısı, HPV ile ilişkili hastalıkların önlenmesinde değerli bir araçtır ve HPV enfeksiyonlarının ve ilişkili kanserlerin yükünü azaltarak halk sağlığı sonuçlarını önemli ölçüde iyileştirebilir. Bu yazımda erkeklerde HPV aşısı hakkında güncel ve genel bilgiler vereceğim.
HPV aşısı nedir?
HPV (Human Papillomavirus) aşısı, HPV virüsünün belirli suşlarının neden olduğu enfeksiyonu önlemek için tasarlanmış bir aşıdır. HPV, bazıları cinsel temas yoluyla bulaşan ve genital siğiller ve çeşitli kanser türleri dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilen 200’den fazla ilişkili virüsten oluşan bir gruptur.
HPV aşısı, bağışıklık sistemini belirli HPV türlerine karşı antikor üretmesi için tetikleyerek çalışır ve böylece enfeksiyonu önler. Genellikle birkaç ay boyunca bir dizi enjeksiyon yoluyla uygulanır. Aşı, HPV’ye maruz kalmadan önce verildiğinde en etkilidir; bu nedenle, 9 yaş kadar erken bir zamanda verilebilmesine rağmen, genellikle 11 veya 12 yaş civarında başlayan ergenlik çağındakiler ve gençler için tavsiye edilir.
HPV aşısı öncelikle kadınlarda rahim ağzı kanserini önlemedeki rolüyle bilinir, çünkü HPV’nin belirli türleri bu kanser türüyle güçlü bir şekilde ilişkilidir. Bununla birlikte aşı aynı zamanda anüs, penis, vajina, vulva ve orofarinks (dil tabanı ve bademcikler de dahil olmak üzere boğazın arkası) dahil olmak üzere HPV ile ilişkili diğer kanserlere karşı da koruma sağlar.
Pek çok ülkede HPV aşısı, hem erkek hem de kız ergenlere yönelik rutin aşılama programlarının bir parçasıdır. HPV enfeksiyonlarını ve bunların neden olabileceği sağlık sorunlarını (genital siğiller ve çeşitli kanser türleri dahil) önlemenin güvenli ve etkili bir yolu olarak kabul edilir.
Etki mekanizmaları nedir, nasıl çalışır?
Erkeklere yönelik HPV (Human Papillomavirus) aşısı öncelikle bağışıklık sistemini belirli HPV türlerine karşı antikor üretmesi için uyararak çalışır. İşte temel eylem mekanizmaları:
- Antikor Üretiminin Uyarılması: HPV aşısı, virüsün dış protein kabuğundan türetilen viral antijenleri veya virüsün yapısını taklit eden virüs benzeri parçacıkları (VLP’ler) içerir. Aşı uygulandığında, bu antijenler bağışıklık sisteminin onları yabancı istilacılar olarak tanımasını ve bir bağışıklık tepkisi oluşturmasını sağlar. Bu yanıt, aşının hedeflediği HPV türlerine özgü antikorların üretimini de içerir.
- HPV Enfeksiyonunun Nötralize Edilmesi: Aşıya yanıt olarak üretilen antikorlar, HPV partiküllerinin yüzeyindeki viral antijenlere bağlanarak onları etkili bir şekilde nötralize eder. Bu, virüsün hücrelere girmesini ve enfekte etmesini önleyerek HPV enfeksiyonu riskini azaltır.
- Hücresel Bağışıklık Tepkisi: Antikor üretimine ek olarak HPV aşısı, T hücrelerinin aktivasyonu da dahil olmak üzere hücresel bağışıklık tepkilerini de aktive eder. Bu bağışıklık hücreleri, HPV ile enfekte olmuş hücrelerin tanınmasında ve ortadan kaldırılmasında önemli bir rol oynayarak, HPV ile ilişkili hastalıklara karşı korumaya daha fazla katkıda bulunur.
- HPV Bulaşmasını Önleme: Aşı, aşılanmış kişilerde HPV enfeksiyonunun yaygınlığını azaltarak, virüsün cinsel partnerlere bulaşmasını önlemeye yardımcı olur. Bu sadece aşılanmış bireyleri korumakla kalmaz, aynı zamanda popülasyondaki HPV ile ilişkili hastalıkların genel yükünün azaltılmasına da katkıda bulunur.
- Uzun Süreli Bağışıklığın Sağlanması: HPV aşısının oluşturduğu bağışıklık tepkisinin, HPV enfeksiyonuna karşı uzun süreli koruma sağlaması amaçlanmaktadır. Aşının sağladığı bağışıklık süresi farklılık gösterse de çalışmalar, aşılanan bireylerin aşılamadan sonra uzun yıllar boyunca yüksek düzeyde antikor korumasını koruduğunu göstermiştir.
HPV aşısı erkeklerde etkili midir?
Evet, erkeklere yönelik bir HPV aşısı mevcut ve erkeklerde HPV ile ilişkili hastalıkların önlenmesinde etkili olduğu kanıtlanmıştır. Aşı, bağışıklık sistemini belirli HPV türlerine karşı antikor üretmesi için uyararak çalışır, böylece HPV enfeksiyonu ve buna bağlı sağlık komplikasyonları riski azalır.
HPV aşısı ilk olarak kadınlarda rahim ağzı kanserini önlemek için geliştirilmiş olsa da erkeklere de önemli faydalar sağladığı görüldü. Erkeklerde HPV enfeksiyonları genital siğillere, penis kanserine, anal kansere ve orofaringeal kansere yol açabilir. Erkekleri aşılayarak bu koşulları önlemek ve hem erkeklerde hem de kadınlarda HPV ile ilişkili hastalıkların genel yükünü azaltmak mümkündür.
Çok sayıda çalışma, HPV aşısının erkeklerde HPV enfeksiyonlarını ve ilişkili hastalıkları önlemedeki etkinliğini göstermiştir. Genellikle ergenlik döneminden 20’li yaşların ortalarına kadar olan erkek ve erkekler için tavsiye edilir, ancak daha ileri yaş grupları da aşıdan yararlanabilir.
Genel olarak, erkeklere yönelik HPV aşısının, HPV enfeksiyonlarını ve bunların neden olabileceği sağlık sorunlarını önlemenin güvenli ve etkili bir yolu olduğu düşünülmektedir. HPV’nin bulaşmasını ve toplumdaki HPV ile ilişkili kanserlerin görülme sıklığını azaltmada çok önemli bir rol oynar.
Erkeklerde HPV aşısı için ideal yaş nedir?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi sağlık otoritelerinin tavsiyelerine göre, erkeklerde HPV aşısı için en uygun yaş genellikle 11 ila 12 yaş arasındadır. Ancak aşılama 9 yaşından itibaren yapılabilir. Bu yaşta erkek çocuklara aşı yapılmasının ardındaki mantık, cinsel açıdan aktif hale gelmeden ve potansiyel olarak HPV’ye maruz kalmadan önce koruma sağlamaktır.
Erkeklerde HPV aşısı için en uygun yaşla ilgili bazı önemli noktalar şunlardır:
- Erken Aşılama: Erkek çocukların cinsel açıdan aktif hale gelmeden önce aşılanması, bağışıklık tepkilerinin muhtemelen en güçlü olduğu dönemde aşı olmalarını sağlar. Bu, HPV enfeksiyonlarını ve ilgili sağlık sorunlarını önlemede aşının etkinliğini en üst düzeye çıkarmaya yardımcı olur.
- Bağışıklık Oluşturma: HPV aşısı, virüse karşı bağışıklık oluşturmak için birkaç ay boyunca bir dizi doz halinde uygulanır. Aşılama serisinin daha genç yaşta başlatılması, bireylerin HPV’ye potansiyel maruz kalmadan önce aşılama sürecinin tamamını tamamlamasına olanak tanır.
- HPV ile İlgili Hastalıkların Önlenmesi: HPV enfeksiyonları, genital siğiller ve çeşitli kanser türleri dahil olmak üzere çeşitli sağlık komplikasyonlarına yol açabilir. Erkek çocukların küçük yaşta aşılanması, onların daha sonraki yaşamlarında bu hastalıklara karşı korunmasına yardımcı olur.
- Sürü Bağışıklığı: Halk sağlığı çabaları, erkek çocuklarını optimal yaşta aşılayarak, nüfusun büyük bir kısmının bir hastalığa karşı bağışık olduğu durumlarda ortaya çıkan sürü bağışıklığını sağlamayı, virüsün genel yayılımını azaltmayı ve bağışıklık kazanmamış olabilecekleri korumayı amaçlamaktadır.
HPV aşısı için en uygun yaş tipik olarak ergenlik dönemi olsa da, bu süre zarfında aşılanmamış kişiler de daha sonraki yaşamlarında aşıdan faydalanabilirler. HPV aşısı 20’li yaşların ortalarına kadar olan erkekler için önerilmektedir ve bazı durumlarda daha ileri yaş grupları bile bireysel risk faktörleri ve doktor tavsiyeleri doğrultusunda aşıdan faydalanabilir.
Aşılamanın başarısı
HPV (Human Papillomavirus) aşısının erkeklere yönelik başarı oranı, öncelikle HPV enfeksiyonlarını önlemedeki etkinliği ve buna bağlı sağlık sonuçları açısından olmak üzere çeşitli şekillerde değerlendirilebilir. Erkeklerde HPV aşısının başarı oranına ilişkin bazı önemli noktalar şunlardır:
- HPV Enfeksiyonlarının Önlenmesi: Klinik deneyler ve gerçek dünya çalışmaları, HPV aşısının, aşının hedeflediği spesifik suşların neden olduğu HPV enfeksiyonlarını önlemede oldukça etkili olduğunu göstermiştir. Bu çalışmalar, aşılanmış bireylerde aşılanmamış bireylerle karşılaştırıldığında aşı tipi HPV enfeksiyonlarının görülme sıklığında önemli bir azalma olduğunu göstermiştir.
- Genital Siğillerin Azaltılması: HPV aşısının, belirli HPV türlerinin neden olduğu genital siğillerin görülme sıklığını azaltmada oldukça etkili olduğu gösterilmiştir. Çalışmalar, HPV aşılama kapsamının yüksek olduğu popülasyonlarda genital siğillerin prevalansında önemli bir düşüş olduğunu göstermiştir.
- HPV ile İlgili Kanserlerin Önlenmesi: HPV aşısının, penis, anal ve orofaringeal kanserler de dahil olmak üzere erkeklerde HPV ile ilişkili kanserlerin önlenmesinde etkili olduğu gösterilmiştir. Kanserlerin gelişmesi için geçen süre nedeniyle aşılamanın kanser oranları üzerindeki etkisini gözlemlemek daha uzun sürebilirken, çalışmalar aşılanmış popülasyonlarda HPV ile ilişkili kanser öncesi lezyonların prevalansında bir azalma olduğunu göstermiştir.
- Sürü (toplum) Bağışıklığı: Erkeklerin HPV’ye karşı aşılanması yalnızca bireysel sağlığı korumakla kalmaz, aynı zamanda nüfusun büyük bir kısmının bir hastalığa karşı bağışık olduğu durumlarda ortaya çıkan ve virüsün genel yayılımını azaltan sürü bağışıklığına da katkıda bulunur. Aşı, toplumdaki HPV prevalansını azaltarak, kendileri aşı almamış olabilecek kadınlar ve erkekler de dahil olmak üzere aşılanmamış bireylerin korunmasına yardımcı olur.
Erkeklere yönelik HPV aşısı protokolü
Erkeklere yönelik HPV (Human Papillomavirus) aşısının uygulanmasına ilişkin protokol, genellikle Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi sağlık otoriteleri tarafından önerilen standart bir programı takip eder. İşte protokolün genel taslağı:
- Aşı Seçimi: Şu anda erkekler için mevcut olan HPV aşısı, öncelikle tip 16 ve 18 dahil en yaygın kansere neden olan HPV türlerinin yanı sıra diğer yüksek riskli türleri hedef almaktadır. Spesifik aşı formülasyonu yaş, yerel aşı önerileri ve aşının bulunabilirliği gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
- Aşılama Programı: HPV aşısı genellikle birkaç ay boyunca bir dizi enjeksiyon halinde uygulanır. Standart program, 9 ila 14 yaş arasındaki bireyler için iki doz içerir; ikinci doz, ilk dozdan 6 ila 12 ay sonra verilir. Aşılama serisine 15 yaş ve üzerinde başlayan bireyler için, ikinci dozun ilk dozdan 1-2 ay sonra, üçüncü dozun ise ilk dozdan 6 ay sonra olmak üzere üç doz yapılması önerilmektedir.
- Uygulama Yolu: HPV aşısı kas içi enjeksiyon yoluyla, tipik olarak üst kolun deltoid kasına veya uyluğun ön yan kısmına uygulanır. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, enjeksiyon bölgesinin uygun şekilde hazırlanması ve aseptik tekniklere uyulması da dahil olmak üzere standart aşılama uygulamalarına uymalıdır.
- Aşının Saklanması ve Kullanılması: HPV aşısını uygulayan sağlık tesisleri, aşının gücünü ve etkinliğini korumak için önerilen saklama ve işleme uygulamalarına bağlı kalmalıdır. Bu, aşının önerilen sıcaklıkta (genellikle 2°C ila 8°C veya 36°F ila 46°F arasında) saklanmasını, ışığa maruz kalmaktan korunmasını ve kontaminasyonu önlemek için uygun şekilde işlenmesini sağlamayı içerir.
- Hasta Danışmanlığı ve Bilgilendirilmiş Onam: HPV aşısını uygulamadan önce, sağlık hizmeti sağlayıcıları hastalara aşı hakkında, yararları, olası yan etkileri ve önerilen aşılama takvimi dahil olmak üzere bilgi sağlamalıdır. Aşılama öncesinde hastadan veya yasal vasisinden aydınlatılmış onam alınmalıdır.
- İzleme ve Takip: Aşılamadan sonra hastalar, alerjik reaksiyonlar veya bayılma gibi ani advers reaksiyonlar açısından izlenmelidir. Sağlık hizmeti sağlayıcıları ayrıca aşı serisini tamamlamak ve hastanın olası soru veya endişelerini gidermek için gerektiğinde takip randevuları planlamalıdır.
- Belgeleme ve Raporlama: Sağlık hizmeti sağlayıcıları, aşı türü, dozu, uygulama tarihi ve hasta bilgileri dahil olmak üzere HPV aşısının uygulanmasına ilişkin doğru kayıtları tutmalıdır. Aşılamayı takip eden olumsuz olaylar, yerel düzenlemelere göre uygun sağlık yetkililerine bildirilmelidir.
Aşının kimlere yapılır (endikasyonları)?
Erkekler için HPV (Human Papillomavirus) aşısı çeşitli nedenlerle endikedir:
- HPV Enfeksiyonlarının Önlenmesi: Erkeklerde HPV aşısının birincil endikasyonu HPV’nin belirli türlerinin neden olduğu enfeksiyonu önlemektir. Bu, genital siğiller gibi HPV ile ilişkili sağlık sorunlarının ve penis, anal ve orofaringeal kanserler de dahil olmak üzere çeşitli kanserlerin gelişme riskinin azaltılmasına yardımcı olur.
- Cinsel Partnerlerin Korunması: Erkeklerin HPV’ye karşı aşılanması aynı zamanda kadın partnerler de dahil olmak üzere cinsel partnerlerinin korunmasına da yardımcı olur. Aşı, toplumdaki HPV prevalansını azaltarak sürü bağışıklığına katkıda bulunur ve dolaylı olarak toplumdaki HPV bulaşma riskini ve buna bağlı sağlık sorunlarını azaltır.
- HPV ile İlgili Kanserlerin Azaltılması: HPV enfeksiyonları erkeklerde penis, anüs ve orofarenks kanserleri dahil olmak üzere çeşitli kanserlere yol açabilir. HPV aşısının, HPV enfeksiyonlarını önleyerek bu kanserlerin görülme sıklığını azaltmaya yardımcı olduğu belirtilmektedir.
- Genital Siğillerin Önlenmesi: HPV enfeksiyonları hem erkeklerde hem de kadınlarda genital siğillere neden olabilir. HPV’ye karşı aşılama, rahatsız edici olabilecek ve ortadan kaldırılması için tıbbi tedavi gerektirebilecek genital siğillerin gelişimini önlemeye yardımcı olur.
- Ergen Aşılaması: Aşı genellikle 11 veya 12 yaş civarındaki erkek çocuklar ve genç erkekler için tavsiye edilir, ancak 9 yaş kadar erken bir zamanda da yapılabilir. Ergenlik döneminde aşılama, cinsel aktivite yoluyla HPV’ye potansiyel maruz kalma öncesinde en iyi korumayı sağlar.
- Bireysel ve Kamu Sağlığı Faydaları: Erkekleri HPV’ye karşı aşılamak yalnızca bireysel sağlığı korumakla kalmaz, aynı zamanda daha geniş halk sağlığı yararlarına da sahiptir. Aşı, HPV enfeksiyonlarının ve ilişkili hastalıkların genel prevalansını azaltarak, toplum sağlığı sonuçlarının iyileştirilmesine katkıda bulunur.
Kontrendikasyonlar (yapılmaması gereken durumlar)
HPV (Human Papillomavirus) aşısı genellikle güvenlidir ve iyi tolere edilir, ancak dikkate alınması gereken bazı kontrendikasyonlar vardır. Kontrendikasyonlar, potansiyel riskler nedeniyle aşının uygulanmaması gereken koşullar veya durumlardır. Erkekler için HPV aşısının bazı kontrendikasyonları şunlardır:
- Şiddetli Alerjik Reaksiyon (Anafilaksi): Bireyde daha önce uygulanan HPV aşısı veya bileşenlerinden herhangi birine (maya, alüminyum veya polisorbat 80 gibi) karşı şiddetli alerjik reaksiyon gelişmişse aşı yapılmamalıdır.
- Latekse Ciddi Alerji: Bazı HPV aşı ambalajları lateks içerebilir, bu nedenle latekse karşı ciddi alerjisi olan kişilere aşı yapılmamalıdır.
- Hamilelik: HPV aşısının hamilelere rutin olarak önerilmemektedir. Hamilelik sırasında aşının herhangi bir zararı olduğuna dair bir kanıt bulunmamakla birlikte, genellikle ihtiyati tedbir olarak aşıdan kaçınılır. Bir kadının HPV aşı serisine başladıktan sonra hamile olduğu tespit edilirse aşılama hamilelik sonrasına ertelenmelidir.
- Orta veya Şiddetli Akut Hastalık: Bir kişi aşılama sırasında orta veya ağır derecede hastaysa, aşının iyileşene kadar ertelenmesi tavsiye edilir. Hafif soğuk algınlığı gibi hafif hastalıklar genellikle aşıyı engellemez.
- HPV Aşısına Karşı Önceki Şiddetli Reaksiyon: Eğer kişi geçmişte HPV aşısına karşı şiddetli reaksiyon göstermişse, daha fazla dozdan kaçınılmalıdır.
- Guillain-Barré Sendromu (GBS): Bir kişide Guillain-Barré Sendromu öyküsü varsa veya HPV aşısının önceki dozunu aldıktan sonraki altı hafta içinde GBS gelişirse aşılamadan kaçınılmalıdır.
Komplikasyonlar-Yan etkiler
HPV (Human Papillomavirus) aşısının genellikle güvenli olduğu ve iyi tolere edildiği kabul edilir. Ancak tüm aşılar gibi bazı kişilerde yan etkilere neden olabiliyor. Yan etkilerin çoğu hafif ve geçici olup birkaç gün içinde kendiliğinden düzelir. HPV aşısının ciddi komplikasyonları nadirdir. Erkeklerde HPV aşısıyla ilişkili bazı potansiyel yan etkiler ve komplikasyonlar şunlardır:
- Enjeksiyon Yerinde Ağrı, Kızarıklık veya Şişlik: Bu, HPV aşısının en sık görülen yan etkisidir. Enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık veya şişlik meydana gelebilir ve genellikle birkaç gün içinde düzelir.
- Ateş: Bazı kişilerde HPV aşısı olduktan sonra düşük dereceli ateş görülebilir. Ateş genellikle hafiftir ve kısa sürelidir.
- Baş ağrısı: Baş ağrıları HPV aşısının yaygın bir yan etkisidir. Genellikle hafiftirler ve tedavi olmaksızın düzelirler.
- Yorgunluk: Yorgun veya bitkin hissetmek aşının diğer bir yaygın yan etkisidir. Aşıyı aldıktan sonra bir veya iki gün boyunca yorgunluk oluşabilir.
- Kas veya Eklem Ağrısı: Bazı kişiler aşılamadan sonra kas veya eklem ağrısı yaşayabilir. Bu belirtiler genellikle hafif ve geçicidir.
- Bulantı veya Kusma: Bazı kişilerde HPV aşısı olduktan sonra bulantı veya kusma görülebilir. Bu belirtiler genellikle hafif ve kısa sürelidir.
- Baş dönmesi: Bazı kişiler aşılamadan sonra baş dönmesi veya baş dönmesi yaşayabilir. Bu yan etki genellikle hafiftir ve hızla düzelir.
- Senkop (Bayılma): HPV aşısı da dahil olmak üzere her türlü aşıdan sonra bayılma meydana gelebilir. Ergenlerde ve genç erişkinlerde daha sık görülür. Bayılmadan kaynaklanan yaralanmaları önlemek için bireyler genellikle aşılamadan sonra kısa bir süre gözlemlenir.
- Alerjik Reaksiyonlar: HPV aşısına karşı şiddetli alerjik reaksiyonlar nadirdir ancak mümkündür. Şiddetli bir alerjik reaksiyonun belirtileri arasında nefes almada zorluk, yüz veya boğazda şişme, kurdeşen, hızlı kalp atışı ve baş dönmesi sayılabilir. Şiddetli bir alerjik reaksiyon meydana gelirse derhal tıbbi müdahale gereklidir.
Daha önce HPV geçiren erkekler aşı olabilir mi?
Evet, bir erkeğe daha önce HPV geçirmiş olsa bile, HPV aşısı yine de çeşitli nedenlerden dolayı endike olabilir:
- Diğer HPV Türlerine Karşı Koruma: HPV aşısı, kişinin daha önce maruz kalmamış olabileceği belirli virüs türlerine karşı koruma sağlar. HPV’nin birden fazla türü vardır ve aşı tipik olarak HPV tip 16 ve 18 gibi en yaygın kansere neden olan türleri hedef alır. Bu nedenle, bir kişi HPV’nin bir türüne sahip olsa bile diğerlerine karşı korunmak için aşıdan fayda görebilir. maruz kalmadıkları suşlar.
- Tekrarlama Riskinin Azaltılması: Bir kez HPV enfeksiyonu geçirmiş olmak, gelecekte diğer HPV türleri ile enfeksiyonlara karşı tam bağışıklık kazandırmaz. Aşılama, genital siğillere veya HPV ile ilişkili kanserlere yol açabilecek olanlar da dahil olmak üzere tekrarlayan veya yeni HPV enfeksiyonları riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Cinsel Partnerlerin Korunması: Daha önce HPV enfeksiyonu geçirmiş kişilerin aşılanması, mevcut veya gelecekteki cinsel partnerleri için yine de koruma sağlayabilir. Aşılama, diğer HPV türlerinin bulaşma riskini azaltarak popülasyonda HPV ile ilişkili hastalıkların genel olarak önlenmesine katkıda bulunur.
- Geliştirilmiş Bağışıklık Tepkisi: Birisi daha önce HPV ile enfekte olmuş olsa bile, bağışıklık sistemi uzun süreli koruma sağlamak için yeterli bir tepki vermemiş olabilir. Aşı, bağışıklık sistemini daha güçlü ve daha dayanıklı bir yanıt üretmesi için uyararak potansiyel olarak gelecekteki HPV enfeksiyonlarına karşı daha iyi koruma sağlar.
- HPV ile İlgili Kanserlerin Önlenmesi: HPV enfeksiyonları geçmişte meydana gelmiş olsa bile, yaşamın ilerleyen dönemlerinde HPV ile ilişkili kanserlere yakalanma riskini artırabilir. Aşılama, kanser gelişimine katkıda bulunabilecek ek HPV türlerine karşı koruma sağlayarak bu riskin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Halihazırda aktif hastalığı olan kişilere HPV aşısı yapılabilir mi?
Bir erkeğin aktif HPV lezyonları varsa, genellikle HPV aşısının yapılması önerilmez. Aşı, yeni HPV enfeksiyonlarını önlemek için tasarlanmıştır ve mevcut HPV enfeksiyonlarını veya bunlarla ilişkili lezyonları etkili bir şekilde tedavi etmez.
HPV aşısının tipik olarak aktif HPV lezyonları olan kişilere verilmemesinin bazı nedenleri şunlardır:
- Sınırlı Etkinlik: HPV aşısı, virüse veya enfeksiyona maruz kalmadan önce uygulandığında en iyi sonucu verir. Bir kişi zaten HPV ile enfekte olduğunda ve lezyonlar geliştirdiğinde, aşı aynı veya farklı HPV suşları ile daha fazla enfeksiyonun önlenmesinde o kadar etkili olmayabilir.
- Önlemeye Odaklanmak: HPV aşısının temel amacı, HPV enfeksiyonlarını ve genital siğiller ile bazı kanserler dahil olmak üzere ilgili sağlık sorunlarını önlemektir. Mevcut HPV enfeksiyonları veya lezyonları için bir tedavi olarak tasarlanmamıştır.
- Diğer Tedavi Seçenekleri: Genital siğiller gibi aktif HPV lezyonlarını yönetmek için başka tedavi seçenekleri de mevcuttur. Bu tedaviler arasında topikal ilaçlar, kriyoterapi (dondurma), cerrahi müdahale veya sağlık hizmeti sağlayıcıları tarafından önerilen diğer müdahaleler yer alabilir.
- Güvenlik Hususları: HPV aşısının aktif HPV lezyonları olan kişilere uygulanması ek fayda sağlamayabilir ve potansiyel olarak aşıyla ilgili gereksiz yan etkilere yol açabilir. Aşıyı alan bireylerin güvenliğine ve refahına öncelik vermek çok önemlidir.
HPV aşısını aktif HPV lezyonları olan kişilere uygulamak yerine genellikle mevcut lezyonların uygun yönetimlerle tedavi edilmelidir. Lezyonlar tedavi edilip çözüldükten sonra bireyler gelecekte HPV enfeksiyonlarını ve buna bağlı sağlık sorunlarını önlemek için aşıdan hâlâ faydalanabilirler.
Özet
Erkeklerde HPV (Human Papillomavirus) aşısı, HPV enfeksiyonlarına ve buna bağlı sağlık komplikasyonlarına karşı çok önemli bir koruyucu önlemdir. Öncelikle ergenlere ve genç erkeklere uygulanan aşı, bağışıklık sistemini HPV’nin spesifik türlerine karşı antikorlar üretmesi için uyararak genital siğiller, penis kanseri, anal kanser ve orofaringeal kanser riskini azaltır. Erkeklerin aşılanmasıyla HPV’nin yayılması da engelleniyor, sürü bağışıklığına katkıda bulunuluyor ve cinsel partnerler korunuyor. Aşının HPV enfeksiyonlarını önleme, genital siğilleri azaltma ve HPV ile ilişkili kanserlerin görülme sıklığını potansiyel olarak azaltma konusundaki etkinliği, aşının halk sağlığı çabalarındaki önemini vurgulamaktadır.
Prof. Dr. Emin ÖZBEK
Üroloji Uzmanı
İstanbul- TÜRKİYE
Cevap bırakın