Penis kanseri, genellikle penis cildindn kaynaklanan nadir bir kanser türüdür. Daha çok 50 yaş üstü erkeklerde görülür, ancak her yaşta ortaya çıkabilir. En yaygın şekli skuamoz hücreli karsinomdur. Risk faktörleri arasında HPV enfeksiyonu, sigara içme, kötü hijyen ve fimozis gibi durumlar bulunur. Erken teşhis çok önemlidir, çünkü kanserin erken aşamalarında yakalanırsa cerrahi, radyasyon veya kemoterapi ile etkili bir şekilde tedavi edilebilir.

Penis kanseri nedir?

Penis kanseri, genellikle organın cildinde veya dokularında gelişen seyrek görülen bir kanser türüdür. En yaygın türü, penis derisinden kaynaklanan skuamoz hücreli karsinomdur. Diğer hücre türlerinde de görülebilir, ancak bu durumlar daha az sıklıkla görülmektedir. Kanser genellikle penis ucunda veya sünnet derisi yakınında, ancak penis üzerinde herhangi bir yerde görünebilir. Tedavi edilmezse, lenf düğümleri veya diğer organlar gibi vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.

Penil kanser için risk faktörleri nelerdir?

Gelişme olasılığını artıran bazı risk faktörü vardır. İşte ana risk faktörleri aşağıda özetlendiği gibidir:

• HPV enfeksiyonu
• Sünnetsiz penis
• Sigara içme
• Kronik iltihap veya enfeksiyon
• Yaş
• Zayıflamış bağışıklık sistemi
• Kötü hijyen
• Psoriasis tedavileri: Psoriasisi tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçların, özellikle bağışıklık sistemini baskılayanların, penis kanseri riskini artırdığı bulunmuştur.
• Penis lezyonları veya ön kanser durumları öyküsü
• Aile öyküsü

Penis kanseri nedenleri nelerdir?

Penis kanserinin kesin nedeni tamamen bilinmemektedir, ancak belirli faktörler gelişme olasılığını artırır. İşte bazı ana nedenler ve risk faktörleri:

• HPV enfeksiyonu: Özellikle HPV-16 ve HPV-18, penis skuamoz hücreli karsinomuyla güçlü bir şekilde ilişkilidir.
• Sigara içme: Sigara, vücuda zararlı kimyasallar sokar, bu da hücrelerin DNA’sına, özellikle de penis hücrelerine zarar verebilir. Ayrıca bağışıklık sistemini zayıflatır.
• Kötü hijyen: Sünnetsiz erkekler, düzenli olarak sünnet derisinin altını temizlemezlerse, kronik tahriş ve iltihaplanmaya neden olabilecek smegma geliştirebilirler.
• Fimozis: Fimozis, sünnet derisinin penis başının üzerine çekilmesi için çok sıkı olduğu bir durumdur. Bu, bakterilerin sıkışmasına ve enfeksiyonlara neden olabilir ve bu da kanser için bilinen bir risk faktörü olan kronik iltihaplanmaya yol açabilir.
• Sünnet durumu: Penis kanseri, sünnetsiz erkeklerde daha yaygındır. Doğumda veya küçük yaşlarda sünnet edilen erkeklerin, sünnetsiz olanlara göre penis kanseri geliştirme riskinin önemli ölçüde daha düşük olduğu düşünülmektedir. Bunun, HPV enfeksiyonu riskinin azalması ve daha iyi hijyenle ilgili olduğu düşünülmektedir.
• Yaş: Penis kanseri en sık 50 yaş üstü erkekleri etkiler, ancak daha genç erkeklerde de görülebilir.
• Zayıflamış bağışıklık sistemi: HIV/AIDS taşıyan veya bağışıklık baskılayıcı ilaçlar alan erkekler, penis kanseri geliştirme riski daha yüksek olan bireylerdir.
• Kronik iltihap veya enfeksiyon: Balanit (penis başının iltihabı) gibi uzun süreli iltihaplanmaya neden olan durumlar veya kronik enfeksiyonlar.
• UV radyasyonu tedavisi: Nadir durumlarda, ultraviyole (UV) ışık ve psoralen adı verilen bir ilaç kullanarak psoriasisi tedavi eden erkekler, penis kanseri geliştirme riski daha yüksek olabilir.

Penis kanseri hastalarında belirtiler nelerdir?

Penis kanseri belirtileri kanserin evresine ve türüne göre değişiklik gösterebilir, ancak dikkat edilmesi gereken bazı yaygın işaretler şunlardır:

• Peniste kitle veya büyüme
• Yaralar veya ülserler
• Cilt renginde veya dokusunda değişiklikler
• Peniste kanama
• Anormal akıntı
• Ağrı veya hassasiyet
• Kasıkta şişlik veya kitleler
• Kötü kokulu smegma (sünnet derisinin altında iltihaplanma, iyileşmeyen yara)
• Sünnet derisindeki değişiklikler
• Açıklanamayan kilo kaybı veya yorgunluk (ileri evrelerde)

Penil kanser tanısı (teşhisi) nasıl konur?

Penis kanseri tanısı genellikle fiziksel muayene, görüntüleme testleri ve biyopsilerin bir kombinasyonunu içerir.

• Fiziksel muayene ve öykü: Ürolog, penis üzerinde olağandışı büyüme, yara, kitle veya cilt değişiklikleri olup olmadığını dikkatlice incelemek için kapsamlı bir fiziksel muayene yapacaktır. Kasık ve lenf düğümleri de şişlik veya anormallik belirtileri için kontrol edilebilir, çünkü kanser bu alanlara yayılabilir. Doktor, herhangi bir semptom, tıbbi öykü ve bilinen risk faktörleri hakkında sorular soracaktır.
• Biyopsi: Biyopsi, penis kanserini tanımlamak için kesin testtir.

• Ultrason: Kasık bölgesindeki şişmiş lenf düğümlerini kontrol etmek ve tümörün çevre dokulara ne kadar derinleştiğini değerlendirmek için kullanılabilir.
• BT Taraması (Bilgisayarlı Tomografi): Karın ve pelvisin BT taraması, kanserin yakın yapılar veya lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığını kontrol etmek için yapılabilir.
• MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme): MR, tümörün boyutunu değerlendirmek için daha ayrıntılı görüntüler sağlayabilir, özellikle yumuşak dokularda.

• PET Taraması (Pozitron Emisyon Tomografisi): Bazen vücutta kanser yayılımı (metastaz) belirtilerini aramak için kullanılır.
• Lenf düğümü değerlendirmesi: Penis kanseri lenf düğümlerine yayılabileceğinden, özellikle kasıkta, bu düğümlerin değerlendirilmesi önemlidir.
• Kan testleri: Kan testleri genellikle penis kanserini tanımlamak için kullanılmasa da, genel sağlık durumunu değerlendirmek ve kanser yayılımı veya enfeksiyonu belirlemek için yapılabilir.
• HPV testi: Bazı durumlarda, HPV (özellikle HPV-16 ve HPV-18 gibi yüksek riskli türler) için test yapılması, kanserin temel nedenini belirlemek için önerilebilir.

Penis kanserinin evreleri

Kanser tanılandıktan sonra, hastalığın yayılma derecesini belirlemek için evreleme yapılır. Bu şunları içerir:

• Evre 0: Yüzeysel ciltte yerleşik, invaziv olmayan kanser.
• Evre I: Kanser daha derin dokulara invazyon yapmıştır ama hala penis içindedir.
• Evre II: Kanser çevre dokulara ve muhtemelen lenf düğümlerine yayılmıştır.
• Evre III: Kanser lenf düğümlerine veya uzak dokulara yayılmıştır.
• Evre IV: Uzak organlara yayılmış ileri evre kanser.

Penis kanserinden nasıl korunulur?

Bu tür bir kanser geliştirme olasılığını azaltmak için yapabileceğiniz şeyler şunlardır:

• HPV aşısı olun.
• Sünnet düşünün (tıbbi olarak tavsiye ediliyorsa).
• Özellikle sünnetsiz iseniz, iyi kişisel hijyen uygulayın.
• Kondom kullanın ve güvenli cinsel ilişki uygulayın.
• Kanser riskini azaltmak için sigarayı bırakın.
• Düzenli tıbbi kontroller yaptırın ve herhangi bir değişikliği izleyin.
• Fimozis ve diyabet gibi kronik durumları yönetin.

Penis kanseri tedavisi

Penis kanseri için tedavi seçenekleri genellikle cerrahi, radyasyon tedavisi, kemoterapi ve bazen bu tedavilerin bir kombinasyonunu içerir.

• Cerrahi (ameliyat): Cerrahi, penis kanserinin en yaygın ve genellikle en etkili tedavisidir, özellikle erken evrelerinde. Uygulanan cerrahi türü, kanserin boyutu, yeri ve yayılma derecesine bağlıdır.
• Radyasyon tedavisi (ışın tedavisi): Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek veya tümörleri küçültmek için yüksek enerjili ışınlar (örneğin X-ışınları) kullanır. Cerrahinin yanı sıra veya bazı durumlarda cerrahinin alternatifi olarak kullanılabilir.
• Kemoterapi: Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaçlar kullanır. Penis kanseri için, genellikle daha ileri evrelerde veya kanserin lenf düğümlerine veya uzak organlara yayıldığı durumlarda kullanılır.
• Diğerleri: İmmünoterapiler, lazer tedavisi, kriyoterapi, rekonstrüktif cerrahi.

Hastaların takibi

Tedaviden sonra, nüks belirtilerini izlemek için düzenli takip ziyaretleri önemlidir. Bu genellikle fiziksel muayeneler, görüntüleme testleri ve bazen biyopsileri içerir. Nüksün erken tespiti, kanserin etkili bir şekilde yönetilmesine yardımcı olabilir.

Özet

Penis kanseri, penis üzerinde veya içinde gelişen nadir bir kanser türüdür ve en yaygın olarak cilt hücrelerinde oluşur. En sık HPV enfeksiyonu, sigara içme, kötü hijyen ve fimozis gibi durumlar tarafından tetiklenir. Belirtiler, penis üzerinde bir büyüme, yara veya anormal akıntı gibi olabilir ve tedavi edilmezse kanser yakındaki lenf düğümlerine yayılabilir. Tedavi genellikle cerrahi, radyasyon tedavisi, kemoterapi veya immünoterapiyi içerir; bu, kanserin evresine bağlıdır. Önleme, HPV aşısı, iyi hijyen, sünnet ve sigaradan kaçınmayı içerir. Erken teşhis ve tedavi, daha iyi sonuçlar için kritik öneme sahiptir.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK
Üroloji Uzmanı
İstanbul- TÜRKİYE