Benign Prostat Hiperplazisi (BPH), idrar zorluklarına neden olabilen büyümüş bir prostat bezi ile karakterize edilen yaşlı erkeklerde yaygın bir durumdur. BPH’nin iki yaygın cerrahi tedavisi Holmium Lazer Enükleasyonu (HoLEP) ve Prostatın Transüretral Reseksiyonu (TUR-P) olarak bilinir.

HoLEP, prostat dokusunu enükleasyon yapmak için holmium lazer kullanan minimal invaziv bir işlemdir, ardından bu doku mesaneden çıkarılır. Daha az kanama, kısa hastane kalış süresi ve büyük prostatlar için uygun olma gibi avantajlar sunar. TUR-P ise uzun yıllardır kullanılan ve etkili olduğu kabul edilen, ancak kanama riskinin ve uzun iyileşme sürelerinin daha yüksek olduğu elektrikli bir sistemle ile prostat dokusunun reze edilmesini içerir.

Her ikiyöntem de BPH için etkili cerrahi tedavilerdir ve önemli belirti rahatlaması ile yaşam kalitesinde iyileşme sağlarlar. HoLEP, daha az kanama, kısa iyileşme süresi ve büyük prostatlar için uygunluk gibi avantajlar sunar. TUR-P ise sağlam ve etkili olmasına rağmen, komplikasyon riski ve daha uzun iyileşme süreleri vardır. Her iki prosedür arasındaki seçim, prostat boyutu, genel sağlık durumu ve cerrah deneyimi gibi hastaya özgü faktörlere dayandırılmalıdır.

Bu yazımda HoLEP ve TUR-P yöntemlerini, etkinlik, güvenlik, iyileşme süresi ve hasta sonuçları gibi faktörleri göz önüne alarak karşılaştıracağım.

HoLEP ve TUR-P yöntemlerinin karşılaştırılması

BPH tedavisi için HoLEP ve TUR-P yöntemlerinin detaylı karşılaştırılması, prosedürel farklılıklar, etkinlik, güvenlik, iyileşme süreci ve hasta sonuçları gibi çeşitli yönleri incelemeyi içerir.

Prosedürel Farklılıklar

HoLEP:

• Teknik: Prostat dokusunu enükleasyon için holmium lazer kullanır, ardından parçalanarak mesaneden çıkarılır.
• Süre: Enükleasyon ve morcellasyon adımları nedeniyle daha uzun sürebilir.
• Anestezi: Genel veya spinal anestezi genellikle gereklidir.

TUR-P:

• Teknik: Elektrikli döngü kullanarak üretraya yerleştirilen bir resektoskop aracılığıyla prostat dokusunu reze eder.
• Süre: Genellikle HoLEP’ten daha kısa sürer.
• Anestezi: Genel veya spinal anestezi altında yapılır.

Etkinliklerin karşılaştırılması

HoLEP:

• Uzun Vadeli Sonuçlar: BPH belirtilerinde dayanıklı rahatlama sağlar, tekrar tedavi oranları düşüktür.
• Prostat Boyutu: Küçükten çok büyük prostatlara kadar etkilidir.
• Belirti İyileşmesi: İdrar akış hızlarında önemli iyileşme ve belirti skorlarında anlamlı iyileşme sağlar.

TUR-P:

• Uzun Vadeli Sonuçlar: Dayanıklı rahatlama sunar, ancak HoLEP’e kıyasla biraz daha yüksek tekrar tedavi oranı vardır.
• Prostat Boyutu: Küçükten orta büyüklükteki prostatlar için daha uygundur.
• Belirti İyileşmesi: İdrar akış hızlarında ve belirti skorlarında benzer önemli iyileşme sağlar.

Güvenlik bakımından bu iki yöntemin karşılaştırılması

HoLEP:

• Kanama: Hassas lazer kesimi ve koagülasyon nedeniyle intraoperatif ve postoperatif kanama riski düşüktür.
• Komplikasyonlar: TUR sendromu gibi komplikasyonlar ve postoperatif pıhtı retansiyonu riski daha düşüktür.

TUR-P:

• Kanama: Kan transfüzyonlarını gerektirebilecek yüksek kanama riski vardır.
• Komplikasyonlar: TUR sendromu ve pıhtı retansiyonu gibi diğer komplikasyonlar riski vardır.

İyileşme süreci bakımından kıyaslama

HoLEP:

• Kateterizasyon: Tipik olarak daha kısa süren kateterizasyon gerektirir (12-24 saat).
• Hastane Kalışı: Genellikle daha kısa hastane yatışı gerektirir (1-2 gün).
• İyileşme Süresi: Normal aktivitelere hızlı dönüş ve geçici idrar inkontinansının daha düşük insidansı vardır.

TUR-P:

• Kateterizasyon: Daha uzun süren kateterizasyon gerektirir (2-3 gün).
• Hastane Kalışı: Genellikle daha uzun hastane yatışı gerektirir (2-3 gün).
• İyileşme Süresi: Daha uzun iyileşme süresi ve geçici idrar inkontinansının daha yüksek insidansı vardır.

Hasta Sonuçlarına göre değerlendirme

HoLEP:

• Belirti Rahatlaması: Yüksek ve sürdürülebilir belirti rahatlaması, yaşam kalitesinde iyileşme sağlar.
• Cinsel Fonksiyon: Cinsel fonksiyonu etkileme riski düşüktür, ancak retrograd ejakülasyon sık görülür.
• Dayanıklılık: Düşük tekrar tedavi oranları sunar.

TUR-P:

• Belirti Rahatlaması: Yüksek ve sürdürülebilir belirti rahatlaması, yaşam kalitesinde iyileşme sağlar.
• Cinsel Fonksiyon: Retrograd ejakülasyon dahil olmak üzere cinsel fonksiyonu etkileme riski daha yüksektir.
• Dayanıklılık: HoLEP’e kıyasla biraz daha yüksek tekrar tedavi oranları vardır.

Yan etkileri açısından karşılaştırma

HoLEP ve TURP yöntemleri,  BPH için yaygın olarak uygulanan iki cerrahi tedavidir. Her prosedürün kendine özgü olası komplikasyonları ve faydaları vardır. İşte HoLEP ve TURP ile ilişkili komplikasyonların ayrıntılı bir karşılaştırması:

Kanama

• HoLEP: Lazerin kan damarlarını koagüle etme yeteneği sayesinde genellikle daha az intraoperatif ve postoperatif kanama ile ilişkilidir.
• TURP: Elektrik döngüsü ile doku kesilmesi nedeniyle daha yüksek kanama riski vardır, özellikle daha büyük prostatlı hastalarda önemli kan kaybına yol açabilir.

Transfüzyon Oranları

• HoLEP: Azalmış kanama nedeniyle TURP’ye kıyasla daha düşük transfüzyon oranları.
• TURP: Daha fazla kanama olasılığı nedeniyle daha yüksek transfüzyon oranları gözlemlenir.

Ameliyat Süresi

• HoLEP: Özellikle daha büyük prostatlar için enükleasyon sürecinin titiz doğası nedeniyle genellikle daha uzun ameliyat süresi vardır.
• TURP: Küçük prostatlar için genellikle daha kısa ameliyat süresi, ancak daha büyük prostatlar için uzayabilir.

Hastanede Kalış Süresi

• HoLEP: Daha az postoperatif kanama ve daha hızlı iyileşme nedeniyle hastalar genellikle daha kısa hastanede kalır.
• TURP: Özellikle kanama veya TURP sendromu gibi komplikasyonlar meydana gelirse hastalar daha uzun süre hastanede kalabilir.

Kateterizasyon Süresi

• HoLEP: Hastalar prosedürden daha hızlı iyileştiği için genellikle daha kısa kateterizasyon süresi.
• TURP: Postoperatif kanama ve pıhtı tutulma riski nedeniyle daha uzun kateterizasyon süreleri gerekebilir.

TURP Sendromu

• HoLEP: Büyük hacimli irrigasyon sıvıları kullanılmadığı için TURP sendromu riski taşımaz.
• TURP: İrrigasyon sıvılarının emilmesi nedeniyle potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir durum olan TURP sendromu riski.

İdrar Kaçırma

• HoLEP: Geçici idrar kaçırma postoperatif dönemde daha yaygındır ancak genellikle birkaç hafta ile ay içinde düzelir. Kalıcı kaçırma nadirdir.
• TURP: Geçici kaçırma oranları daha düşüktür, ancak kalıcı kaçırma riski de vardır, ancak genellikle düşüktür.

Cinsel İşlev Bozukluğu

• HoLEP: Retrograd ejakülasyon yaygındır, ancak erektil disfonksiyon oranları düşük ve TURP ile karşılaştırılabilir düzeydedir.
• TURP: Ayrıca yaygın olarak retrograd ejakülasyona neden olur. Erektil disfonksiyon oranları HoLEP ile benzerdir.

Darlık Oluşumu

• HoLEP: Üretral darlık ve mesane boynu kontraktürü oranları daha düşüktür.
• TURP: HoLEP’e kıyasla daha yüksek üretral darlık ve mesane boynu kontraktürü oranları.

Tekrar Ameliyat Oranları

• HoLEP: Adenomatöz dokunun tamamen çıkarılması nedeniyle çok düşük tekrar ameliyat oranları.
• TURP: Kalan prostat dokusunun potansiyel yeniden büyümesi nedeniyle uzun vadede daha yüksek tekrar ameliyat oranları.

Özet

HoLEP ve TUR-P ameliyatları, BPH için önemli iki cerrahi tedavi yöntemidir.

HoLEP, prostat dokusunu enükleasyon ve çıkarma işlemi için holmium lazer kullanarak uygulanan bir yöntemdir. Daha az kanama, kısa hastane yatışı süresi ve büyük prostatlar için uygunluk gibi avantajlar sunar. Ayrıca, daha hızlı iyileşme süreci ve düşük tekrar tedavi oranları sağlar.

TUR-P ise elektrikli bir döngü ile prostat dokusunun reze edilmesini içeren etkili ve iyi kurulmuş bir yöntemdir. Ancak, kanama riskinin ve iyileşme sürelerinin daha uzun olması gibi riskleri vardır. TUR sendromu gibi komplikasyonlar da görülebilir.

Her iki prosedür de hastalarda belirgin semptom rahatlaması ve yaşam kalitesinde iyileşme sağlar, ancak tercih edilen yöntem prostat büyüklüğü, hastanın genel sağlık durumu ve cerrah deneyimi gibi faktörlere bağlıdır.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK
Ürolog
İstanbul- TÜRKİYE