İyi huylu prostat büyümesi (BPH) ve erektil disfonksiyon (cinsel yetersizlik, cinsel fonksiyon bozukluğu, iktidarsızlık) sıklıkla yaşlı erkeklerde görülür ve hastaların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Bu yazımda “BPH niçin cinsel gücü zayıflatıyor?” sorusunun cevabının bilimsel veriler ışığında anlatmaya çalışacağım.

Bir çok çalışmada iyi huylu prostat büyümesi ve erektil disfonksiyonun yaş, koroner arter hastalığı, hiperlipidemi, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklardan bağımsız olarak sıklıkla birlikte bulunduğu gösterilmiştir. Yani BPH hastalarında BPH’ı olmayanlara göre cinsel fonksiyon bozukluğu daha sık görülür. Bunun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte aşağıdaki 4 nedenden dolayı olduğu düşünülmektedir:

•  Nitrik oksit sentetaz (NOS) teorisi: Bu teoriye göre mesane boynu, prostat ve peniste NOS içeren sinirlerde azalma ve bunun sonucunda da nitrik oksit yapımında azalma veya protein kinaz G kaybı olmaktadır. Nitrik oksit (NO), ereksiyon (sertleşme) için önemli olduğundan eksikliğinde erektil disfonksiyon gelişir.
•  Otonomik hiperaktivite ve metabolik sendrom hipotezi: BPH metabolik sendromla (kolesterol yüksekliği, hipertansiyon, şeker hastalığı, obezite) sıklıkla birlikte bulunur. Metabolik sendromda sempatik aktivite artar, sempatik aktivite artışı da prostat semptomlarında artışa (LUST) ve erektil disfonksiyona neden olur.
•  Rho kinaz /endotelin yolağı aktivasyonu: Bu teoriye göre Rho kinaze/Endotelin-1 aktivitesinde artış, prostat, mesane boynu, peniste düz kas kasılmalarına neden olur.
•  Pelvik aterosiklerozis: Bu görüşe göre BPH’da pelvik iskemi (yetersiz kanlanma) meydana geliyor ve bu durumda mesane boynu, prostat ve penis dokusunda da iskemik değişiklikler ortaya çıkıyor ve bunun sonucunda da bu hastalarda ereksiyon problemleri oluşuyor.  

Özet olarak: İyi huylu prostat büyümesi cinsel fonksiyon bozukluğuna yol açar. Bir çok çalışmada BPH şikayetlerinin fazlalığının cinsel fonksiyon bozukluğu için ciddi bir risk oluşturduğu gösterilmiştir. BPH’a bağlı  şikayetler ne kadar fazla ise cinsel fonksiyon bozukluğu da o oranda şiddetlidir. Şeker, kolesterol, tansiyon yüksekliği BPH hastalarında düzeltilse dahi cinsel fonksiyon bozukluğu devam etmektedir. Bu bakımdan cinsel fonksiyon bozukluğu olan hastalarda eğer BPH hastalığı da varsa ve şikayetleri de fazla ise mutlaka tedavi edilmelidir.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Üroloji Uzmanı

Referanslar

1. Lower urinary tract symptoms and sexual dysfunction: epidemiology and pathophysiology.McVary K.BJU Int. 2006 Apr;97 Suppl 2:23-8.
2. 2. Erectiledysfunction and lower urinary tract symptoms secondary to BPH.McVary KT.Eur Urol. 2005 Jun;47(6):838-45.
3. Tadalafil Alone or in Combination with Tamsulosin for the Management for LUTS/BPH and ED.Sebastianelli A, Spatafora P, Morselli S, Vignozzi L, Serni S, McVary         KT, Kaplan S, Gravas S, Chapple C, Gacci M.Curr Urol Rep. 2020 Oct 27;21(12):56.
4. ErectileDysfunction and Lower Urinary Tract Symptoms. De Nunzio C, Roehrborn CG, Andersson KE, McVary KT.Eur Urol Focus. 2017;3(4-5):352-363.