İnguinal lenfadenit, aynı zamanda inguinal lenfadenopati olarak da bilinir, kasık bölgesinde bulunan lenf düğümlerinin şişmesi ve iltihaplanması anlamına gelir. Bu durum genellikle alt ekstremitelerde, genital bölgede veya pelvik bölgede bir enfeksiyon veya iltihaba yanıt olarak ortaya çıkar. Yaygın nedenler arasında bel soğukluğu veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE), cilt enfeksiyonları veya vücudun başka bir yerinden kaynaklanan sistemik enfeksiyonlar bulunur. Belirtiler arasında kasık bölgesinde ağrı, hassasiyet, sıcaklık ve şişlik yer alabilir. Tedavi, altta yatan nedeni antibiyotikler veya diğer uygun tedavilerle ele almanın yanı sıra, dinlenme ve ağrı yönetimi gibi semptomları hafifletici önlemlere odaklanır.
Kasık lenfadeniti veya lenfadenopati nedir?
Kasık lenfadeniti veya lenfadenopati, kasık bölgesinde yer alan lenf düğümlerinin şişmesi veya iltihaplanması anlamına gelir. Lenfadenit, lenf düğümlerinin iltihaplanmasını ifade ederken, lenfadenopati onların anormal büyümesini belirtir.
Nedenleri nelerdir?
Hastalarımızda en sık neden olarak enfeksiyonları görmekteyiz. Bunun dışında kasık lenfadeniti veya lenfadenopatinin çeşitli nedenleri olabilir, bunlar arasında:
Enfeksiyonlar:
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Cilt yaralarından, selülit gibi cilt enfeksiyonlarından veya alt ekstremitelerden veya genital bölgeden lenfatik sistem aracılığıyla yayılan enfeksiyonlar.
- Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar (CYBE): Gonore ve klamidya, genital ve pelvik bölgeleri etkileyerek kasık lenfadenitine neden olabilir.
- Tüberküloz: Bazı durumlarda tüberküloz, kasık lenf düğümlerinin büyümesine yol açabilir.
- Mantar Enfeksiyonları: Kandidiyaz veya tinea cruris (jock kaşıntısı) gibi mantar enfeksiyonları da kasık bölgesinde lenfadenite neden olabilir.
Enfeksiyon Dışı İltihabi Durumlar:
- Enflamatuar Bağırsak Hastalığı (IBD): Crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi durumlar, inflamatuar süreçlerin bir parçası olarak lenfadenopatiye yol açabilir.
- Romatoid Artrit: İltihaplı artrit, bazen kasık bölgesi de dahil olmak üzere genel lenfadenopatiye neden olabilir.
- Sarkoidoz: Bu sistemik inflamatuar hastalık, lenf düğümlerinin büyümesi dahil olmak üzere birçok organı etkileyebilir.
Maligniteler (kanserler):
- Lenfoma: Hem Hodgkin lenfoması hem de non-Hodgkin lenfoması, kasık bölgesinde lenfadenopatiye neden olabilir.
- Metastatik Kanser: Vücudun diğer bölgelerinden (örneğin melanoma, prostat veya jinekolojik kanserler) gelen kanserler, kasık lenf düğümlerine yayılabilir.
Otoimmün Bozukluklar:
- Sistemik Lupus Eritematozus (SLE) veya Sjögren Sendromu: Bazı otoimmün durumlar, genel lenfadenopatiye yol açabilir.
Diğer Nedenler:
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, yan etki olarak lenfadenopatiye neden olabilir.
- Böcek Isırıkları: Nadiren, böcek ısırıkları veya diğer lokal irritasyonlar, kasık lenf düğümlerinin büyümesine yol açabilir.
Belirtiler/Semptomlar
Kasık lenfadenopatisinin belirtileri, altında yatan nedene bağlı olarak değişebilir ancak genellikle şunları içerir:
- Şişlik: Kasık bölgesindeki lenf düğümleri belirgin şekilde şişebilir.
- Hassasiyet veya Ağrı: Büyümüş lenf düğümleri, özellikle üzerine baskı uygulandığında hassas veya ağrılı olabilir.
- Isı ve Kızarıklık: Şişmiş lenf düğümlerinin üzerindeki cilt kırmızı görünebilir ve dokunulduğunda sıcak hissedilebilir.
- Rahatsızlık veya Doluluk Hissi: Bazı kişiler, büyümüş lenf düğümleri nedeniyle kasık bölgesinde ağırlık, doluluk veya rahatsızlık hissedebilir.
- Hareket veya Esneme Zorluğu: Şiddetli kasık lenfadenopatisi vakalarında, şişlik ve iltihap, kasık ve uyluk bölgesinde hareket veya esnekliği sınırlayabilir.
- Ateş: Lenfadenopatinin nedenine bağlı olarak, ateş şişlik ile birlikte olabilir ve altta yatan enfeksiyonu gösterebilir.
- Diğer Sistemik Belirtiler: Lenfadenopati, sistemik bir enfeksiyon veya hastalıktan kaynaklanıyorsa, yorgunluk, kilo kaybı, gece terlemeleri veya genel halsizlik gibi ek belirtiler de mevcut olabilir.
Tanı-teşhis nasıl konur?
Kasık lenfadenopatisini teşhis etmek, sistematik bir yaklaşım gerektirir ve aşağıdaki adımları içerir:
Tıbbi Geçmiş ve Fizik Muayene:
- Detaylı bir geçmiş, şişlik, ağrı, hassasiyet ve ateş veya kilo kaybı gibi ilgili sistemik belirtileri belirlemeye yardımcı olur.
- Fizik muayene, kasık bölgesindeki büyümüş lenf düğümlerinin boyutunu, konumunu, kıvamını (yumuşak veya sert), hassasiyetini ve hareketliliğini değerlendirmeye odaklanır.
Laboratuvar Testleri:
- Tam Kan Sayımı (CBC): Enfeksiyon veya inflamasyon belirtilerini değerlendirmeye yardımcı olur, örneğin yükselmiş beyaz kan hücresi sayısı (lökositoz) veya diferansiyel sayımlarda değişiklikler.
- İnflamatuar Belirteçler: Eritrosit sedimentasyon hızı (ESR) ve C-reaktif protein (CRP), inflamatuar nedenlerde yükselmiş olabilir.
- Serolojik Testler: Şüphelenilen nedene bağlı olarak, HIV, frengi, Epstein-Barr virüsü veya diğer patojenler için spesifik enfeksiyon testleri yapılabilir.
Görüntüleme Çalışmaları:
- Ultrason: Kasık bölgesindeki büyümüş lenf düğümlerinin boyutunu, sayısını ve özelliklerini değerlendirmek için genellikle tercih edilen ilk görüntüleme yöntemidir. Ultrason, iyi huylu ve kötü huylu nedenleri ayırt etmeye yardımcı olur ve daha fazla değerlendirme için rehberlik sağlar.
- CT Tarama veya MRI: Bu görüntüleme teknikleri, lenf düğümleri ve çevresindeki yapılar hakkında daha ayrıntılı bilgi sağlar, özellikle enfeksiyonun yayılması veya kötü huyluluk belirtilerini değerlendirirken kullanışlıdır.
Biyopsi ve Histopatolojik İnceleme:
- İnce İğne Aspirasyon (FNA) Biyopsisi: Büyümüş lenf düğümünden hücre örneği almak için ince bir iğne kullanılır. FNA biyopsisi, daha az invazivdir ve enfeksiyöz, inflamatuar veya kötü huylu nedenleri belirlemek gibi değerli tanısal bilgiler sağlayabilir.
- Eksizyonel Biyopsi: FNA biyopsisi yetersiz kalırsa veya kötü huyluluk şüphesi varsa, tüm lenf düğümünün veya bir kısmının çıkarılması için cerrahi eksizyonel biyopsi gerekebilir.
Mikrobiyolojik Kültürler ve Testler:
- Aspirasyon Sıvısı veya Doku Kültürleri: Özellikle bakteriyel veya mantar enfeksiyonlarından şüphelenildiğinde, spesifik patojenleri belirlemek için kültürler yapılabilir.
Uzman Değerlendirmeleri:
- İlk bulgular ve şüphelenilen nedene bağlı olarak, enfeksiyon hastalıkları uzmanları, hematologlar (kan hastalıkları uzmanları) veya onkologlar (kanser uzmanları) gibi uzmanlara yönlendirme gerekebilir.
Tedavi nasıl yapılır?
Kasık lenfadenopatisinin tedavisi, tanısal değerlendirme yoluyla belirlenen altta yatan nedene bağlıdır. İşte yaygın nedenlere dayalı bazı genel yaklaşımlar:
Enfeksiyonlar:
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Tedavi, enfeksiyona neden olan spesifik bakterilere yönelik antibiyotiklerin kullanılmasını içerir. Yaygın antibiyotikler arasında penisilin türevleri, sefalosporinler veya makrolidler bulunabilir. Antibiyotik seçimi, şüphelenilen veya belirlenen patojene ve onun duyarlılık profiline bağlıdır.
- Viral Enfeksiyonlar: Tedavi genellikle destekleyicidir ve dinlenme, hidrasyon ve semptom yönetimine odaklanır. Spesifik viral enfeksiyonlarda (örneğin herpes simpleks virüsü, sitomegalovirüs veya HIV) antiviral ilaçlar kullanılabilir.
- Mantar Enfeksiyonları: Tanımlanan mantar enfeksiyonuna bağlı olarak flukonazol veya itrakonazol gibi antifungal ilaçlar reçete edilebilir.
Enflamatuar Durumlar:
- Tedavi, altta yatan enflamatuar bozukluğa bağlıdır. Romatoid artrit veya sistemik lupus eritematozus (SLE) gibi otoimmün hastalıklarda, kortikosteroidler, immünsupresif ilaçlar (örneğin metotreksat) veya biyolojik tedaviler inflamasyonu azaltmak ve semptomları yönetmek için kullanılabilir.
- Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) de enflamatuar nedenli lenfadenopati ile ilişkili ağrı ve inflamasyonu hafifletmek için kullanılabilir.
Maligniteler:
- Tedavi, kanserin türü ve evresi tarafından yönlendirilir. Kemoterapi, radyasyon tedavisi, cerrahi (örneğin lenf düğümü diseksiyonu), hedeflenmiş tedaviler veya bu modalitelerin kombinasyonunu içerebilir. Onkologlara yönlendirme, özel yönetim ve tedavi planlaması için önemlidir.
Destekleyici Bakım:
- Nedenden bağımsız olarak, destekleyici bakım önlemleri, dinlenme, yeterli hidrasyon ve ağrı yönetimi (örneğin asetaminofen veya NSAID’ler) kasık lenfadenopatisi ile ilişkili semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Hafif lenfadenopati vakalarında rahatsızlığı gidermek ve iyileşmeyi teşvik etmek için sıcak kompresler veya lokal önlemler kullanılabilir.
İzleme ve Takip:
- Tedaviye yanıtı izlemek, komplikasyonları değerlendirmek ve klinik ilerlemeye ve takip görüntüleme veya laboratuvar testlerine dayanarak tedavi planını gerektiğinde ayarlamak için düzenli takip ziyaretleri önemlidir.
Cerrahi Müdahale:
- Bazı durumlarda, tanısal amaçlar (biyopsi) veya terapötik amaçlar (örneğin, kalıcı veya şüpheli lenf düğümlerinin eksizyonu) için cerrahi müdahale gerekebilir.
Eğitim ve Önleme:
- Hastaların reçete edilen antibiyotik veya ilaçların tamamını kullanmalarının önemi, iyi hijyen uygulamalarının sürdürülmesi ve bilinen risk faktörlerinden (örneğin korunmasız cinsel temas) kaçınma konularında eğitilmesi, enfeksiyöz nedenlerin tekrarlanmasını veya yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Özet
Kasık lenfadeniti veya lenfadenopati, kasık bölgesindeki lenf düğümlerinin şişmesi ve iltihaplanmasını ifade eder. Genellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (gonore veya klamidya gibi), cilt enfeksiyonları veya sistemik hastalıklara yanıt olarak ortaya çıkar. Belirtiler arasında şişlik, hassasiyet, sıcaklık ve bazen ateş bulunur. Tanı, tıbbi geçmiş, fizik muayene, görüntüleme (örneğin ultrason) ve gerekirse biyopsiyi içerir. Tedavi, enfeksiyonlar için antibiyotikler, otoimmün hastalıklar için anti-inflamatuar ilaçlar veya maligniteler için spesifik tedaviler gibi altta yatan nedene bağlıdır. Hastalarımızın çoğunda neden genellikle enfensiyondur. Uygun antibiyotik tedavisi ile yüzde yüz sonuç alınmaktadır
Prof. Dr. Emin ÖZBEK
Ürolog
İstanbul- TÜRKİYE
Cevap bırakın