Spermatosel, epididimlerde (testisin üst arka kısmında bulunan ve spermlerin toplanmasını ve transportunu sağlayan tüp şeklindeki yapılar) oluşan ağrısız, kanserleşmeyen, içinde semene benzer sıvı ve sperm bulunan yapılardır.

Nedenleri tam olarak bilinmemekle beraber sperm taşıyan kanalların tıkanması sonucu olabilecekleri tahmin edilmektedir. Spermatosel bazen epididim kisti ile karışabilir. Spermatosel daha çok testisin üst arka kısmında bulunurken epididim kistleri testisin orta alt kısımlarında görülür.

 Bazen spermatik kist olarak ta bilinirler. Toplumda sık görülmekle birlikte hayatı tehdit eden ve ciddi komplikasyonları olan bir hastalık değildir. Basit vakalarda tedaviye gerek yoktur. İleri derecede büyür ve hastayı rahatsız ederse ancak o zaman cerrahi tedavi gerekir.

Belirtiler

 Spermatosel genelde büyümez ve sabit kalır. Ağrı yapmaz, dolgunluk şeklinde bir his verir. Hastalar çoğu kez kendi elle dokunmaları sırasında testisin üst arka kısmında yumuşak kıvamda bir şişlik fark ederek hekime başvururlar.

Ne zaman doktora gidilmeli?

 Hastalar genellikle kendileri kisti fark ederler ve hekime bu şekilde başvururlar veya rutin ürolojik muayene sırasında hekim tarafından fark edilir. Hastaların farkettiklerinde başka ciddi problemlerin ayırımı için hekime başvurmaları önerilir.

Nedenleri

Spermatoselin tam nedeni bilinmemektedir. Epididimlerdeki tübüllerin tıkanıklığı sonucu olabileceği tahmin edilmektedir. 

Risk faktörleri

Bilinen fazla risk faktörleri yoktur. Hamileliğinde dietilstilbestrol (DES, doğum kontrolü amacıyla alınan bir ilaç, günümüzde hamilelerde kullanımı yasaklanmıştır) alan annelerin erkek çocuklarında ileri dönemlerde spermatosel geliştiği bilinmektedir.

Komplikasyonlar

Spermatoselin bilinen ciddi komplikasyonları yoktur. Kanser riski yoktur. Cerahi tedavi sırasında sperm taşıyan kanallar zarar görebilir, dikkatli ameliyat yapılmalıdır veya ameliyat sonrası tekrar spermatosel oluşabilir.

Tedavi

Küçük boyutta ve herhangi bir belirti vermeyen durumlarda tedaviye gerek yoktur. Büyümüş ve hastanın yaşam kalitesini bozan vakalarda cerrahi olarak kistin alınması gerekir. Ameliyat lokal veya spinal anestezi ile yapılabilir, basit bir operasyondur, ancak operasyon sırasında çok dikkatli olunmalıdır, çünkü sperm kanalları zarar görebilir. Ameliyat 25-30 dakika kadar sürer.

Spermatosel sıvısının dışardan iğne ile aspirasyonu veya içeriye siklerozan dediğimiz kist duvarının kapanmasına yönelik bazı ajanların verilmesi gibi yöntemler tedavi amacıyla pek fazla tercih edilmemektedir.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Üroloji Uzmanı