Testis kanserleri (testis tümörleri) testisin kötü huylu hastalığıdır. En sık olarak 15-37 yaş arasında görülür. Tüm testis kanserlerinin %90-95’i germ hücreli testis kanseridir (seminom ve seminom dışı kanserler), az bir kısmı ise nongerm hücreli (Leydig hücreli, Sertoli hücreli kanser ve Gonadoblastoma) testis kanserleridir. Testisin kötü huylu tümörleri (testis kanserleri) seyrek görülür. Bu yazımda testis kanserlerinin nedenlerinden bahsedeceğim.

Testis kanserleri ülkelere, ırklara ve sosyoekonomik duruma göre değişliklik gösterir: 

Amerika birleşik devletlerinde yılda 100.000 erkekte 9 kişide testis kanseri vakası görülür. Gene Amerika da bir erkeğin yaşamı boyunca testis kanserine yakalanma riski beyaz ırkta % 0,2’dir.

İskandinav ülkelerinde 100.000 kişide yılda 6,7 kanser vakası görülür.

Japonya’da 100.000 kişide 0,8 erkekte testis kanseri görülür.

Beyaz ırkta siyahlara göre 4 kat daha sıktır.

Sosyoekonomik seviyeye göre yapılan araştırmalarda ayni ırkta sosyoekonomik seviyesi yüksek olanlarda düşük olanlara göre testis kanseri 2 kat daha fazla görülür.

İnmemiş testis (kriptorşidizm): Testis doğum öncesi, yani çocuğun gelişimi sürecinde böbreklerin olduğu bölgede gelişmeye başlar ve doğumda normal skrotuma (testislerin içinde bulunduğu torba) iner. Testisler karın içinde ne kadar yukarda kalmışsa kanser gelişimi de o oranda fazladır. Eğer testis karın içinde üst seviyelerde kalmışsa kanser gelişme oranı 1/20, daha aşağı yani kasıklara yakın bir yerde kalmışsa bu durumda kanser gelişme oranı 1/80 dir.

Sağ ve sol testis karşılaştırıldığında sağ testiste daha sık görüldüğü bildirilmiştir. Bunun nedeni inmemiş testisin (kriptorşidizm, testisin doğuştan yerinde olmaması) sağ tarafta daha sık olmasıyla ilişkilidir. Testis kanseri inmemiş testisli hastalarda sık görüldüğünden buna bağlı olarak sağ testis kanseri sola göre daha sık olur.

Tüm testis kanserlerinin yaklaşık % 1-2’si iki tarafta da görülür ve bunların da % 50’si inmemiş testis ile ilişkilidir. Genel olarak testis kanserlerinin % 7-10’u inmemiş testisi olan hastalarda görülür. İnmemiş testisli hastalarda en sık görülen testis kanseri tipi seminomdur.

Daha sonra inmemiş testisi olan bir çocuğun testisi normal yerine indirilse testis kanseri gelişimi önlenebilir mi?

Yapılan çalışmalarda testisi yerinde olmayan çocukların testislerinin 13 yaşına kadar normal yerine indirilmesinin testis kanseri gelişimini önlediğini göstermiştir. Bu bakımdan testis muayenesi çocuklarda çok önemlidir ve eğer yerinde değilse daha sonraları testis kanseri gelişmesi yönünden bu testisin yerine ameliyatla indirilmesi gerekir. Testislerin ameliyatla yerine indirilmesine “orşiopeksi” diyoruz.

Hamileliği döneminde annelerin dışardan östrojen hormonu alması: Annelerin hamileliği döneminde dışardan östrojen hormonu (kadınlık hormonu) alması durumunda bu annelerin doğacak olan erkek bebeklerinde daha sonraki dönemlerinde testis kanseri olma oranı yüksektir. Bu bakımdan gebelik döneminde ilaç alımına dikkat edilmelidir.

Atrofik (küçük) testislerde testis kanseri sık görülür: Testis kanserine neden olan bir diğer durum testisin veya testislerin atrofik yani normalden küçük olmalarıdır. Bu durum, yani atrofik testis daha önceden geçirilmiş bir testis enfeksiyonuna (orşit) bağlı olabilir veya daha önceden geçirilmiş bir testis travmasına sonucu olabilir. Bu bakımdan testis atrofisi olan kişiler de testis kanseri gelişmesi yönünden yakın takip edilmelidir.

Testiste yaygın mikrolitiazis: Ultrasonografide testiste yaygın kalsifikasyon tek başına bağımsız olarak testis kanseri nedeni değildir, ancak birlikte başka faktörlerle birlikte (erkek kısırlığı gibi) birlikte ise bu durumda kanser riski yüksektir, çünkü böyle durumlarda testiküler disgenezis (testiste gelişimsel bozuklıuklar) söz konusudur ve böyle durumlarsa testis kanseri riski daha yüksektir. Bu bakımdan testislerde yaygın kalsifikasyon (küçük taşlar)  bulunan kişiler testis kanseri yönünden yakın takip edilmelidir.

    Prof. Dr. Emin ÖZBEK

    Üroloji Uzmanı

Referanslar

1. Smith’s General Urology
2. Campbell’s-Walsh Urology
   
3. Testicularcancer update. Adra N, Einhorn LH.Clin Adv Hematol Oncol. 2017 May;15(5):386-396.
4. European Association of Urology Guidelines on Testis Cancer: Important Take Home Messages.Heidenreich A, Paffenholz P, Nestler T, Pfister D.Eur Urol Focus.            Sep;5(5):742-744. 
5. Testicularmicrolithiasis and testicular cancer: review of the literature. Pedersen MR, Rafaelsen SR, Møller H, Vedsted P, Osther PJ.Int Urol Nephrol. 2016                      ;48(7):1079-86.
6. Association between testicular microlithiasis, testicular cancer, cryptorchidism and history of ascending testis.Konstantinos S, Alevizos A, Anargiros M, Constantinos      M, Athanase H, Konstantinos B, Michail E, Fragiskos S.Int Braz J Urol. 2006 Jul-Aug;32(4):434-8.