İyi huylu prostat büyümesi (BPH), prostatın içinden geçen ve prostatik üretra denen idrar kanalının çevresindeki hücrelerin yaşla birlikte çoğalması ve bunun sonucu büyümüş prostatın idrar kanalına bası yaparak idrar yapma zorluğu ile kendini gösteren bir prostat hastalığıdır. Bu yazımda beslenme (diyet) ile BPH arasındaki ilişkiden bahsedeceğim. Bu diyet önerileri yaşam boyu ve uzun sürede sonuç veren beslenme alışkanlıklarıdır. BPH hastası olan ve özellikle ameliyat gerektiren hastalar bu diyet önerilerinden pek fayda görmezler.

İyi huylu prostat büyümesi riskini azaltan diyeter faktörler

• Keten tohumu
• Keten tohumu ekstresi
• Meyve ve sebzeler
• Beta karotenden zengin sebze ve  meyveler
• Luteinden zengin meyveler
• C vitamininden zengin meyveler
• Vitamin D
• Deniz ürünleri kaynaklı proteinler
• Bitkisel ağırlıklı beslenme (bitkiler)

Beta karoten,  başta havuç olmak üzere turuncu sebze ve meyvelerde bol bulunur. Ayrıca tatlı patates, kabak, biber ve kayısıda da bol miktarda bulunur.

Lutein, koyu yeşil yapraklı sebzeler luteinden zengindir. Ispanak, pazı gibi. Ayrıca yeşil bezelye, mısır, marul,brokoli, kabak, havuç, brüksel lahanası da luteinden zengindir.

Meyve tüketimi çok fazla etkili değildir. Özellikle bitkisel tedavi olarak önerilen Serenoa repens ve Urtica dioica kullanımları AUA (American Urological Association) ve EAU (Europian Urological Association) tarafından BPH tedavisinde önerilmemektedir.

İyi huylu prostat büyümesinde etkisiz veya etkileri tam bilinmeyen diyeter faktörler

• Likopen,
• Çinko,
• Antioksidanlar,
• Kabak çekirdeği ekstresi

İyi huylu prostat büyümesi riskini artıran diyeter faktöeler

• Lipid, yani yağdan zengin diyet
• Kırmızı etten zengin diyetle beslenme

  İyi huylu prostat büyümesi olan hastalarda şikayetleri azaltacak beslenme tarzını özetlemek gerekirse

• Yatmadan önce sıvı alımı kısıtlanmalı
• Kahve ve alkol alımı kısıtlanmalı
• Az yağlı diyet
• Bol sebze tüketimi
• Turunçgillerden zengin meyve ve sebze tüketilmeli
• Düzenli egzersiz
• Kilo kontrolü (ideal kilo)

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Üroloji Uzmanı

Referanslar

1. The effect of diet on BPH, LUTS and ED.ElJalby M, Thomas D, Elterman D, Chughtai B.World J Urol. 2019 Jun;37(6):1001-1005. 
2. Mediterranean diet and health status: Active ingredients and pharmacological mechanisms.Schwingshackl L, Morze J, Hoffmann G.Br J Pharmacol. 2020                 ;177(6):1241-1257
3. Benign prostate hyperplasia and nutrition.Das K, Buchholz N.Clin Nutr ESPEN. 2019 Oct;33:5-11.
4. Epidemiology and etiology of benign prostatic hyperplasia and bladder outlet obstruction.Patel ND, Parsons JK.Indian J Urol. 2014 Apr;30(2):170-6.