Hastalar arasında sık sorulan sorulardan birisi de “HOLEP yöntemiyle yapılan prostat ameliyatının prostat kanserli hastalara da yapılıp yapılamayacağıdır”, başka bir ifadeyle “HOLEP’in prostat kanseri ameliyat yöntemi olup olmadığıdır”. Bu makalede bu sorunun cevabını vermeye çalışacağım. 

HOLEP (holmium laser enuclation of the prostate), prostatın iyi huylu büyümesinde kullanılan ve son yıllarda gelişmiş ülkelerde yaygınlığı giderek artan ve günümüzde iyi huylu prostat büyümesinin (BPH) cerrahi tedavivinde “altın standart” olarak kabul edilen  bir lazerle cerrahi tedavi yöntemidir.

Prostatın iyi huylu büyümesi yani BPH, prostatik üretra denen ve prostatın içinden geçen idrar kanalının çevresndeki bezlerden gelişir. Bu büyüyen bezler zamanla prostatik üretraya bası yaparak hastalarda sık idrara çıkma, ince çatal idrar yapma, idrar yapmak için ıkınma, idrar sonunda damlama, ani idrar hissi ile birlikte ani idrar kaçırma gibi şikayetlere neden olur. Prostat kanseri ise daha çok prostatın dış kısmından, prostatı saran ve “kapsül” denen prostatın zarından gelişir.

İyi huylu prostat kanserinde prostatın tamamı ve lenf bezleri çıkartılmaz, idrar kanalından girilerek endoskopik görüntüleme altında prostatik üretranın çevresinde büyümüş ve idrar kanalına bası yaparak idrar yapma güçlüğüne yol açan ve “adenom” denen yapılar çıkartılır. Prostatın zarı, yani kapsülü kalır.

Prostat kanserinde ise prostatın tamamı çıkartılır. Yani sadece prostatik üretra çevresinde idrar kanalına bası yapan adenom değil, ayni zamanda prostatın kapsülü de alınır. Prostatın tamamına ilaveten prostat kanseri olan hastalarda erkeklerde veziküla seminalis ( erkek üreme sistemi bezlerinden olan bez) bezleri de çıkartılır. Bunlara ilaveten kanser hastalarında ayrıca prostatın lenf bezleri de çıkartılır. Kısaca bu ameliyata “radikal prostatektomi” ameliyatı denir. Bu amaçla robotik cerrahi, laparoskopik cerrahi veya açık cerrahi gibi yöntemler kullanılır. HOLEP cerrahisinin prostat kanseri ameliyatında yeri yoktur.

Kısaca özetlemek gerekirse; HOLEP, prostatın iyi huylu büyümesinde (BPH)  cerrahi tedavide kullanılan bir ameliyat yöntemidir. Prostat kanseri olan hastalarda ameliyat için HOLEP yöntemi uygun değildir. Yani HOLEP yöntemi radikal prostatektomi ameliyatına  alternatif  bir cerrahi tedavi yöntemi değildir. Ancak prostat kanseri olup zamanında ameliyat olmamış ve ameliyat aşamasını geçirdiği için radikal prostatektomi yapılamayan, fakat idrar yapma zorluğu olan hastalarda palyatif amaçla (hastanın idrar yapmasını kolaylaştırmak amacıyla) HOLEP cerrahisi uygulanabilir. Bu durumda gene prostatın tamamı değil, sadece idrar kanalına bası yaparak idrar yapma zorluğu yapan prostat dokuları çıkartılır.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Üroloji Uzmanı